Page 33 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük - Ünite 2
P. 33
2. Ünite
1. Oluşturulacak komisyonlar halkın ve tüccarın elinde bulunan, askerin ih-
tiyaçlarına yarayacak malların yüzde kırkına, bedeli sonradan ödenmek Oku-yorum
üzere el koyacaktır.
Kastamonu İstiklal Mahkemesi üyesi
2. Taşıt sahipleri, ayda bir defa olmak üzere, 100 kilometrelik mesafeye ücret- Mustafa Necati, Ilgaz’dan Kastamo-
siz askerî malzeme taşıyacaktır. nu’ya gelirken yollarda rastladıklarını
şöyle anlatıyor: “Bir gün evvel yağan
3. Her çeşit araba ve hayvanın yüzde yirmisi alınacaktır. karların doldurduğu uzun yollardan
gelen mahkememiz, Çerkeş önle-
4. Ülkenin bütün sahipsiz mallarına el konulacaktır. rinde kağnılarla cephane taşıyan
bir kadın kafilesine rast gelmiştik…
5. Halk, elindeki silah ve cephaneyi üç gün içinde komisyonlara verecektir. Biz soğuktan yamçılar altında bile
titrerken, tek yorganını da arabaya
örten bir ninenin çıplak ayaklarla yü-
6. Her aile birer kat çamaşır, birer çift çorap ve çarık verecektir. rüdüğünü görünce, içimden taktirle
karışık bir merhamet sızladı; arkası-
7. Demirci, marangoz, dökümcü, saraç ve araba yapan esnaf, ordu emrine na sardığı peştemalı içinde ara sıra
alınacak ve askerî malzeme üretiminde çalışacaktır. hıçkıran bir çocuğun üzerine bile
örtmeden, yorganını niçin arabaya
Sıra Sizde serdiğini sormak fikrini duydum.
Tekâlif-i Millîye emirlerini incelediğinizde halkın sorumluluk - Üşümez misin sen, nine? Bak ço-
üstlenmesinin bir savaşın kazanılmasındaki önemini tartışınız. cuk donacak, yorganını örtsene!
diye arabanın üstünü işaret ettim.
Türk halkı her türlü yoksulluğa karşın, elinde bulunan her şeyini büyük bir Bu sözü garip bir tarzda karşıladı.
fedakârlıkla ordusuyla paylaşmış, büyük bir dayanışma örneği göstermiştir. Sormaya değer bir şey saymıyordu
Ordu ihtiyaçlarının karşılanmasında başka ülkelerden sağlanan yardımlar da galiba! Benim beklediğimi anlayınca
önemli yer tutuyordu. Bu yardımların bir kısmı para olarak, önemli kısmı ise mukaddes bir şeye yüzünü döndü-
rür gibi kağnıya doğru konuştu:
silah ve cephane olarak yapılmıştı. İslam halifeliğinin merkezi olan İstan- - Kar sepeliyor, millet malıdır, nem
bul’un, Hristiyan ordularınca işgal edilmesi ve Yunanlıların İzmir yöresinde kapmasın evladım, dedi ve yorga-
halka yaptıkları zulüm ve baskı, Müslüman dış dünyada tepkiler uyandırı- nın uçlarını iyice gerdi. Kar sepele-
yordu. Türkiye’ye yardım edebilmek için dünya müslümanları arasında bir meye başlamıştı. O zaman anladım
eğilim oluşmuştu. Bu bağlamda en büyük girişim, İngiliz sömürüsü altında ki, cephaneleri ıslatmamak için bu
yaşayan Hint Müslümanlarınca yapılmıştı. Toplanan bağışlar Kızılay (Hilal-i fedakârlığı yapıyor, o zaman demin-
Ahmer) yoluyla Türkiye’ye yollanmıştı. ki merhametimden utandım bile…
Aman Yarabbi! Fedakârlığını bildir-
Sovyet Rusya’dan hem parasal hem de silah ve cephane olarak sağlanan yar- mek bile istemiyor, bu âlicenaplık
karşısında da secde etmeyen ruh ve
dımlar, Karadeniz yoluyla ve Kafkasya üzerinden kara yoluyla Türkiye’ye aşk olur mu?
ulaştırıldı. İtalya, Anadolu’da işgal ettiği yerleri terk ederken bazı askerî mal- Tarihte böyle bir fedakârlığın bir
zemeyi bağış olarak bıraktı. Aynı zamanda TBMM Hükûmeti’ne satın almalar eşini, meşhur vatansever Kartaca-
yoluyla da askerî malzemeler verdi. Fransa da özellikle 20 Ekim 1921’de im- lı kadınlar bile yaratamadılar, onlar
zalanan Ankara Antlaşması’ndan sonra, Güneydoğu Anadolu’dan çekilirken saçlarından orduya halatlar örmüş-
bazı araç ve gereçleri Türklere bıraktı. Ayrıca bu tarihten itibaren Fransa’dan lerdi, bunlar hayatlarından cephane
da askerî malzemeler satın almak mümkün oldu. veriyorlar…
Zeki Sarıhan, Kurtuluş Savaşı Kadınları,
s. 228-229. (Kısaltılmıştır.)
2. 5. 5. Sakarya Meydan Muharebesi
(23 Ağustos–13 Eylül 1921)
Kütahya-Eskişehir Muharebeleri’nden sonra Sakarya Irmağı’nın batısına yer-
leşen Yunan ordusunun kuvvetleri: 120.000 er, 386 top, 2.768 makineli tüfek,
ve 18 uçaktan oluşmaktaydı. Sakarya Irmağı’nın doğusunda savunma düzeni
alan Türk ordusunun kuvvetleri: 96.326 er, 196 top, 825 makineli tüfek ve 2
uçaktan oluşmaktaydı.
Kral Konstantin, hazırlıklarını tamamlayan Yunan ordusuna “Ankara’ya!”
emrini verdi. 23 Ağustos 1921 sabahı Yunan ordusunun saldırısı ile Sakarya
Meydan Muharebesi başladı. Bütün cephe boyunca çok şiddetli savaşlar oldu.
Sakarya Meydan Muharebesi başladı. Sakarya Zaferi kazanıldı.
1921 1921
23 Ağustos 13 Eylül 85
