Page 31 - Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 11 | 1.Ünite
P. 31

Türklerde Devlet Teşkilatı


            Taşra Teşkilatı

                 Osmanlı Devleti’nin başkenti İstanbul’du ve İstanbul dışındaki bütün topraklar taşra olarak
            adlandırılırdı. Taşra yönetiminin temelinde tımar sistemi vardı. Taşra teşkilatı yönetim birimi ola-
            rak eyaletlerden oluşurdu. Eyaletler sancaklara, sancaklar kazalara, kazalar da köylere ayrılırdı.
                 Osmanlı idari teşkilatında eyaletler vergi düzeni esas alınarak salyâneli (yıllıklı) ve salyânesiz
            (yıllıksız) olmak üzere iki kısma ayrılmıştır. Salyâneli eyaletlerde iltizam sistemi, salyânesiz eyalet-
            lerde ise tımar sistemi uygulanmıştır. Bunların dışında iç işlerinde serbest dış işlerinde merkeze
            bağlı imtiyazlı (ayrıcalıklı) bazı eyaletler de vardı (Şema 1.8). İmtiyazlı eyaletlerden Kırım, sadece
            asker gönderir, diğerleri vergi verirdi. Hicaz ise ne asker gönderir ne de vergi verirdi (Harita 1.2).


                                             OSMANLI’DA EYALET SİSTEMİ


               Salyâneli  (Yıllıklı)        Salyânesiz (Yıllıksız)                 İmtiyazlı (Ayrıcalıklı)
               Tımar sistemi uygulanmaz,    Tımar sistemi uygulanırdı. Mer-        İçişlerinde serbest,
               iltizam sistemi uygulanırdı.   keze yakın eyaletlerdi.              dışişlerinde merkezî
               Merkezden uzaktı.                                                   otoriteye bağlıydı.

                   ● Mısır                  ● Habeşistan    ● Halep       ● Diyarbakır    ● Kanije    ● Hicaz    ● Boğdan
                   ● Bağdat              ● Yemen    ● Sivas    ● Karadağ    ● Budin    ● Kırım    ● Erdel
                   ● Tunus                ● Trablusgarp    ● Musul    ● Trabzon    ● Bosna    ● Eflak
                   ● Cezayir                   ● Şam       ● Şehrizar    ● Silistre
                                               ● Kıbrıs    ● Temaşvar    ● Mora
              Şema 1.8: Osmanlı eyalet sistemi

                                               ● Erzurum ● Anadolu       ● Girit
                                               ● Urfa      ● Rumeli      ● Van
                                               ● Kars      ● Karaman








































               Harita 1.2: Osmanlı’da idari birimler




                                                           41
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36