Page 45 - Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 11 | 1.Ünite

Türklerde Devlet Teşkilatı

SALTANATIN KALDIRILMA GEREKÇELERİ

Dönem itibariyle birçok ülkede monarşinin yıkılması ve yerine cumhuriyet yönetiminin
kurulması.

Bir ülkede iki hükûmetin olmasının millî menfaatlerle bağdaşmaması.

Millet egemenliğine dayalı yönetimin Türk milletinin karakterine daha uygun olması.

Osmanlı Devleti’nin, TBMM Hükûmeti yanında Lozan Konferansı’na davet edilmesi ve bu
durumun ikilik çıkaracağı endişesi.

Saltanat sisteminin, millî egemenlik ilkesine ters düşmesi.

İstanbul Hükûmeti’nin Millî Mücadele devam ederken takındığı tavır ve aldığı kararlar.

Saltanatın kaldırılmasından sonra halifelik makamı sembolik hâle getirilmiş ve halifeliğin
Abdülmecit Efendi ile devamına karar verilmiştir. Alınan bu kararla Osmanlı Devleti’nin siyasi
varlığı sona ermiştir.

SIRA SİZDE

Osmanlı’dan günümüze demokratikleşme aşamalarını aşağıdaki boşluklara yazınız.

1808 1839 1856 1876 1908 1920 1922 1923

Sened-i ................... ................... I. Meşrutiyet ................... ................... ................... Cumhuriyet’in
İttifak ilanı

I. ve II. Meclisin Milletvekili Yapısı
İstanbul 16 Mart 1920’de İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmiş, Mebusan Meclisi basılıp
dağıtılmış ve mebuslardan bazıları tutuklanıp sürgüne gönderilmişti. Yaşanan bu olaylar sonucunda
Mustafa Kemal Paşa seçimlerin yenilenerek Ankara’da olağanüstü bir meclisin kurulması gerektiğini
söylemiş, bunun üzerine Anadolu’dan
seçilen mebuslar (milletvekilleri) ile
İstanbul’da önceden seçilmiş olan
mebusların da katılımıyla, 23 Nisan
1920 Cuma günü ilk Büyük Millet
Meclisi açılmıştır (Görsel 1.46).
I. Büyük Millet Meclisi’nin
açılışı, Müslümanlar için manevi de-
ğer taşıyan cuma gününe denk geti-
rilmiş, mebusların da katılımıyla An-
kara Hacı Bayram Camisi’nde kılınan
cuma namazının ardından Meclis
önünde millî bir tören düzenlenmiş ve
meclis 115 milletvekilinin katılımıyla
açılmıştır.
Görsel 1.46: I.Büyük Millet Meclisi açılışı (Ankara)

55