Page 11 - Fen Lisesi Biyoloji 11 | 2.Ünite
P. 11

Bölüm 1 Komünite Ekolojisi






              Birey sayısı                   Birey sayısı









                                    Günler                         Günler
                 2  4  6  8 10 12 14 16         2  4  6  8 10 12 14 16

                     Paramecium aurelia           Paramecium caudatum
                  Grafik 2.1: Farklı ortamlarda bulunan iki farklı paramesyum türünün
                                  birey sayısındaki değişim

            Gause iki türü birlikte yetiştirdiğinde P. caudatum, kültürden yok ol-
            muştur. P. aurelianın besin elde etmede üstünlük sağladığını anlamıştır.
            Aynı sınırlayıcı kaynaklar için rekabet eden iki türün, aynı yerde sürekli
            olarak bir arada bulunmasının zor olduğunu görmüştür. Bu durum re-
            kabette elenmeye bir örnektir (Grafik 2.2).

                        Birey sayısı


                                          Paramecium aurelia









                                              Paramecium caudatum

                                                                Günler
                           2   4    6   8   10  12   14  16
                      Grafik 2.2: Aynı ortamda yaşayan iki paramesyum türünün
                                    birey sayısındaki değişim

            Aynı alanda yaşayan farklı türler arasında gözlenen bir başka beslen-
            me ilişkisi de av-avcı ilişkisidir. Bu türler, genellikle farklı besinleri tü-
            ketir. Beslenme için rekabette besin olan organizma av, avla beslenen
            organizma ise avcı olarak isimlendirilir. Avlanma ve avcıdan kurtulma,
            yaşama ve üreme başarısında en önemli koşullardandır. Bir tür hem
            av  hem  avcı  olabilir.  Avcılar  avlarını  tanımak  ve  bulmak  için  keskin
            duyu organı, yakalama ve kontrol için pençe, diş, zehir gibi özelliklere
            sahiptir. Av olan türlerde ise saklanma, uçma, sürü veya grup oluş-
            turma gibi davranış uyumları görülür. Ayrıca kamuflaj, kirpide olduğu
            gibi mekanik (iğnelerin batması) ve kokarcada olduğu gibi kimyasal
            savunmalar (kötü koku yayması), bazı kurbağalarda olduğu gibi tok-
            sin sentezleme, bazı hayvanlarda olduğu gibi uyarıcı tipte renklenme,   Bilgi  Notu
            zararlı türleri taklit etme (mimikri) gibi av olmaktan koruyan özellikler   Mimikri: Bir türün genellikle başka
            görülmektedir.                                                   bir türün görünüşünü, kokusunu veya
                                                                             sesini taklit etmesi olayıdır. Mimikri,
                                                                             türün avcıdan korunmasını sağlar.
            Av-avcı (-/+) ilişkisinde avcı türün birey sayısı bir süre sonra artarken
                                                                             Mimikri, hem av hem avcı olan türde
            av olan türün birey sayısı azalır. Ancak zamanla azalan besin nedeniyle
                                                                             görülebilir.
            göç, ölüm ve rekabette artış görülür. Böylece avcı türün birey sayısı da
            azalmaya başlar. Av ve avcı popülasyonları çeşitli adaptasyonlar ile
            komünitede kalma savaşı verir (Görsel 2.5), (Grafik 2.3).





                                                                                                    261
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16