Page 46 - Fen Lisesi Kimya 11 | 6.Ünite

Tablo 6.8’deki periyodik sistem kesitinde verilen üçüncü periyotta
sıralanan Na, Mg ve Al elementlerinin – OH ile oluşturduğu bileşiklerin
bazlık kuvvetleri
NaOH > Mg(OH) > Al(OH) şeklindedir.
2 3
Periyodik sistem 1A grubunda yukarıdan aşağı doğru sıralanan Li, Na,
K, Rb elementlerinin –OH ile oluşturduğu bileşiklerin bazlık kuvvetleri
RbOH > KOH > NaOH > LiOH şeklindedir.

Konjuge Asit/Baz İyonlaşma Sabitleri
Asit ve konjuge bazının iyonlaşma sabitleri arasındaki ilişki formik
asit (HCOOH) örneği ile incelenebilir.
+
HCOOH(suda) ⇌ HCOO¯(suda) + H (suda)

+
[HCOO¯][H ]
K = şeklindedir.
a
[HCOOH]
Konjuge baz, HCOO¯ (format) iyonu aşağıdaki denkleme göre su ile
tepkimeye girer.
HCOO¯(suda) + H O(s) ⇌ HCOOH(suda) + OH¯(suda)
2
Konjuge baz için baz iyonlaşma sabiti

[HCOOH][OH¯]
K = şeklindedir.
b
[HCOO¯]

Konjuge asit ve konjuge baz iyonlaşma sabitinin çarpımı K sabitini
su
verir.
+
[HCOO¯][H ] [HCOOH][OH¯]
.
K K =
a b
[HCOOH] [HCOO¯]
+
K = [H ] [OH¯]
su
+
HCOOH(suda) ⇌ HCOO¯(suda) + H (suda) K
a
HCOO¯(suda) + H O(s) ⇌ HCOOH(suda) + OH¯(suda) K
2 b
+
H O(s) ⇌ H (suda) + OH¯(suda) K
2 su
K K = K
a b su
K K
K = su K = su
a b
K K
b a
Asit ne kadar kuvvetli ise (daha büyük K ) konjuge bazı o kadar za-
a
yıftır (daha küçük K ) veya tam tersi de geçerlidir.
b
Örneğin CH COOH’in konjuge bazının (CH COO¯) K değerini he-
3 3 b
saplamak için zayıf asit olan CH COOH’in Ka değeri eşitlikte yerine ko-
3
5
nur. (CH COOH için K = 1,8.10¯ )
3 a
5
14
K K = K ⇒ 1,8.10¯ . K = 1.10¯ ⇒ K = 5,6.10¯ 10
a b su b b

354 KİMYA 11. SINIF