Page 17 - Fen Lisesi Kimya 12 | 3.Ünite
P. 17

Alkenler de alkanlar gibi yanıcıdır, yandığında karbon dioksit
           ve su oluşturur. Alkenlerin genel yanma denklemi şu şekildedir:
                      C n H 2n  + 3n/2O 2     nCO 2  + nH 2 O

                      C 2 H 4  + 3O 2     2CO 2  + 2H 2 O

              Alkenler, yükseltgenme tepkimesi vererek kuvvetli yükselt-
           gen olan potasyum permanganat (KMnO 4 ) ile seyreltik bazik
           ortamda ve soğukta diolleri oluşturur. Bir maddenin alken olup
           olmadığı bu tepkimeden yararlanılarak bulunabilir. Eğer madde
           bir alken ise menekşe renkli potasyum permanganat çözeltisini
           renksiz hâle getirir. Bu tepkime Baeyer (Bayer) deneyi olarak
           bilinir ve tepkimenin genel denklemi şu şekildedir:
           3R-CH=CH 2  + 2KMnO 4  + 4H 2 O      3R-CH-CH 2  + 2MnO 2  + 2KOH
                                                   OH  OH
                                                    –
                                                         –
                                                        Diol
           3CH 2 =CH 2  + 2KMnO 4  + 4H 2 O    3CH 2 -CH 2  + 2MnO 2  + 2KOH
               Eten
                                               OH   OH
                                                     –
                                                –
                                               Etandiol
              Alkenlerin en önemli tepkimelerinden biri polimerleşme-
           dir. Polimerleşme tepkimesinde alken molekülleri birbirlerine
           uzun zincirler oluşturacak şekilde bağlanır. Örneğin bir etilen
           molekülündeki ikili bağ, uygun koşullarda ve katalizör eşliğinde                                 129
           açılarak bir diğer etilen molekülüyle bağ yapabilir. Ona başka
           bir etilen molekülü bağlanır, aynı işlem tekrarlanarak devam
           eder ve sonunda uzun bir hidrokarbon zinciri oluşur. En basit
           polimer, etilen bileşiğinin polimerleşmesi sonucu oluşan
           polietilendir.
                                  _
                                                            _
                   nCH 2 =CH 2      [CH 2 -CH 2 -CH 2 -CH 2 -CH 2 ] n
                       Etilen                        Polietilen (PE)
              Aşağıda bazı polimerlerin elde edildiği monomerler verilmiştir
           (Tablo 3.2).
             Tablo 3.2: Bazı polimerlerin elde edildiği monomerler

              Monomerin Adı       Monomerin Formülü          Polimerin Formülü           Yaygın Adı

             Vinil klorür              CHCl=CH 2                _ [CHCl-CH 2 ] _     Polivinil klorür
                                                                             n
             Tetrafloro etilen           CF 2 =CF 2              _ [CF 2 -CF 2 ] _   Teflon
                                                                            n

             Stiren                  CH(C 6 H 5 )=CH 2        _ [CH(C 6 H 5 )-CH 2 ] _  Polistiren
                                                                               n
             Akrilonitril             CH 2 =CH-CN              _ [CH 2 -CH-CN] _     Poliakrilonitril
                                                                              n
             Bütadien              CH 2 =CH-CH=CH 2         _ [CH 2 -CH=CH-CH 2 ] _  Polibütadien
                                                                                 n



                                                  FEN LİSESİ KİMYA 12
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22