Page 14 - Fen Lisesi Kimya 9 | 4. Ünite

4.3.5. Doğal Olaylarda Sıvılar ve Özellikleri

Havadaki nem nasıl oluşur? Havadaki nemin canlılar üzerindeki etkisi
neler olabilir?

a) Atmosferdeki Su Buharı (Nem)
Atmosfer gaz karışımından oluşur. Bu gaz karışımının büyük bir kıs-
mını azot ve oksijen gazları oluşturur. Bu gazların yanında su buharı,
argon ve diğer gazlar bulunur. Atmosferde bulunan su buharının su dön-
güsünde önemli bir görevi vardır. İçinde su buharı bulunmayan havaya
kuru hava, su buharı içeren havaya ise nemli hava denir. Havadaki su buha-
rına nem denir. Hava sıcaklığı arttıkça nem oranı da artar. Hava soğudukça
nem oranı azalır. Yaz aylarında hava sıcaklığı yüksek olduğu için nem oranı da
artar, nem oranı arttıkça bunaltıcı bir hava oluşur.
Hava sıcaklığının gece saatlerinde ani düşmesiyle havadaki su buharı yo-
ğunlaşır ve yeryüzünü su damlacıkları kaplar. Buna çiy denir. (Resim 4.14).

Resim 4.14: Çiy

Sabahın erken saatlerinde bitkilerin yüzeyinde su damlacıkları göz-
lenebilir. Gecenin ilerleyen saatlerinde hava sıcaklığının suyun donma
noktasının altına düşmesiyle su buharına doymuş havadaki su molekül-
leri katılaşır, yeryüzünü ince bir buz tabakası kaplar buna kırağı denir
(Resim 4.15).
Havadaki su buharı miktarı bağıl nem ile ifade edilir. Belirli bir sıcaklık-
ta havadaki su buharının kısmi basıncının, suyun buhar basıncına oranı-
na bağıl nem denir. Bağıl nem yüzde (%) ile gösterilir. Bağıl nem en fazla
% 100 olur. Bu değerden büyük olursa su buharının bir kısmı yoğunlaşa-
rak sıvı hâle geçer.

Resim 4.15: Kırağı

154