Page 19 - Fen Lisesi Matematik 11 | 3.Ünite
P. 19

FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR                                            FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR

                3. ÖRNEK

                                  2
                 : f R "  R ,  f ]g  x +  x 2 -  fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
                                          3
                             x =
                ÇÖZÜM                                                                      y
                                                                                              f  x ^ h
                        2
                                                        2
                                                                  3
                               3
                  x =
                f ]g   x +  x 2 -  fonksiyonunda a =  1 ,b =  ve c =-  olur.
               Buna göre
                            0
                  1. a =  1 2  olduğundan parabolün kollarının yönü yukarı                            x
                    doğrudur.                                                       - 3  - 1  O  1
                  2. Parabolün eksenleri kestiği noktalar                                   - 3
                                          2
                                                        3
                        0
                                                   3
                                  f 0 =
                     x =  için  y = ]g   0 +  2 0$ - =-  olduğundan parabol                 - 4
                                                                                         4
                                                                                   ^
                                ,
                    y eksenini  0 - 3h  noktasında keser.                         T -  , 1 - h
                              ^
                               2
                        0
                                       3
                                                          1 =  olur.
                     y =  için  x +  x 2 - =  0 & ] x + g  x - g  0
                                                   3 $ ]
                                      1
                          3
                     x1 =-  veya  x 2 =  olur. Bu durumda parabolün x eksenini
                                               ,
                    kestiği noktalar  -  , 30h  ve  10h  olarak bulunur.
                                             ^
                                   ^
                  3. Parabolün tepe noktası
                          b          2
                                                                         1 -=-  olduğundan parabolün
                                                               1 +
                    r =-  a 2  &  r =-  2 1$  =-  1 ve k = ]  1 = - g 2  2 $ - g  3  4
                                                    f - g
                                                            ]
                                                                      ]
                    tepe noktası  T -  , 1 - 4h  olur.
                                 ^
                    Bulunan değerler analitik düzlemde işaretlenerek grafik çizilmiştir. İnceleyiniz.
                 Hatırlatma      : f R "  , R   f ] g  ax + bx +   parabolün  x  ek-       y
                                                           c
                                                   2
                                            x =
                               senini  kestiği  noktaları  bulmak  için  y =   için                f  x ^ h
                                                                      0
                                             0
                                  2
                                         c
                               ax +  bx + =   denkleminin  (varsa)  kökleri  bu-
                               lunur.                                                                x
                                              0
                                     2
                               D =  b - 4 ac 2  ise denklemin farklı iki gerçek         x 1  O    x 2
                               kökü vardır.
                                              - b "3
                               Bu kökler  x ,12 =  a 2   ile hesaplanır.                Grafik 3.2.5
                               Bu durumda parabol, x eksenini farklı iki noktada
                                                ^
                                                         ^
                               keser. Bu noktalar  x 0h  ve x2 ,0h  olur                   y
                                                  , 1
                               (Grafik 3.2.5).                                                f  x ^ h
                                              0
                                     2
                               D =  b - 4 ac =  ise denklemin eşit (çakışık) iki                    x
                               kökü vardır.                                         x 1 =  x 2  O
                               Bu kökler  x1 =  x2 = -  b a 2   olduğundan parabol, x
                               eksenine teğettir. Bu nokta aynı zamanda parabo-
                               lün tepe noktasıdır (Grafik 3.2.6).                      Grafik 3.2.6
                                              0
                                     2
                               D =  b - 4 ac 1  ise denklemin gerçek kökü                  y
                               olmadığından parabol x eksenini kesmez                                f  x ^ h
                               (Grafik 3.2.7).
                                              0
                                                                 0
                               Bu grafikler a 2  için çizilmiştir. a 1  içinde            O         x
                               incelenebilir.
                                                                                        Grafik 3.2.7
                                                                                           Fen Lisesi Matematik 11 129
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24