Page 14 - Fen Lisesi Matematik 11 | 5.Ünite
P. 14

ÇEMBER VE DAİRE

              5. ÖRNEK
                &
            Bir  ABC  nde mA =  30c , mC =  15c  ve BC =  12 cm ise,
                                       V
                           W
                          ^ h
                                      ^ h
                  &
               a)  ABC  nin çevrel çemberinin yarıçapını cm cinsinden bulunuz.
               b)  AC  nu cm cinsinden bulunuz.
              ÇÖZÜM
            ABC üçgeninde mB =    180 - ] 30 +  15 =  135c bulunur.
                                           c
                             U
                                     c
                                                 cg
                            ^ h
            Sinüs teoreminden
               a)   a  =   b   =  2 R                   b)   AC   =   12
                  sin A   sin B                            sin135c   sin30c
                             V
                     W
                    12        b                             b  =  12  & b =  12 $  2  2 $ =  122  ise
                  sin30c  =  sin135c  =  2 R                2     1            2
                  12  =  2 R                                2     2
                   1                                       AC =  12 2  eldeedilir .
                   2
                  R =  12  olur .

              6. ÖRNEK
                    A                                &          %
                                            Şekildeki  ABC  nde m BAC =  90c , AC =  15 cm ,
                                                               ]
                                                                    g
                                                                        %
                       a                     AB =  8 cm , AB =  BD vem CAD =   a  olmak üzere
                                                                       ]
                                                                            g
               8               15
                                               a)  sina  değeri kaçtır?
                                                  &
                                               b)  ADB  nin çevrel çemberinin çapı kaç cm dir? Bulunuz.
              B           D             C
              ÇÖZÜM
               a) ABC üçgeni özel dik üçgen (8-15-17) olduğundan                   A
                  BC =  17 cm olur.  AB =  BD =  8 cm ise                              a
                                                %
                            8
                  CD =  17 - =  9 cm bulunur.m DAB =  olmak üzere ADB          8   b           15
                                                       b
                                               ^
                                                    h
                                              %
                                                        %
                                                               b
                 ikizkenar üçgen olduğundan m BAD =  m ADB =  olur.                    b  180c -  b
                                                  h
                                            ^
                                                            h
                                                       ^
                 Buradan                                                     B     8      D     9       C
                    %                   &
                               c
                 m ADC =   180 -  dır.  ADC  nde Sinüs teoreminden
                                  b
                   ^
                        h
                   9          15          3      5
                  sina  =  sin 180 -  bh  &  sina  =  sinb   olur. a +  b =  90c
                                c
                            ^
                 olduğundan                                                             34
                   3       5     sina    3           3                                             3
                  sina  =  cosa  &  cosa  =  5  &  tana =  5   olur.                  a
                 Dik üçgen üzerinde  tana  değerleri yazılırsa Pisagor                    5
                 teoreminden
                       2
                  2
                           2
                 y =  5 + 3 =  25 + 9 &  y =  34  olur.
                                  3
                 Buradan  sina =      bulunur.                                           A
                                  34
                                                                                          b
               b) Çevrel çemberinin çapı                                             8
                  2 R =  8  =   8   =   8  =  834   bulunur .
                       sinb   cosa      5       5                                             b
                                        34                                         B       8      D
         204  Fen Lisesi Matematik 11
   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19