Page 11 - Fen Lisesi Matematik 11 | 5.Ünite
P. 11

ÇEMBER VE DAİRE

                1. ÖRNEK

                           D
                                     C         Şekildeki O merkezli çemberde  AB 5  ? , EB? ve  ED? birer kiriştir.
                                                                               ?
                                                                           5
                                                                                             5
                                                                                , AC 5
                                                   %
                                                 ^
                                                       h
                              60°              m DOC =    60c
                                                  %
                                                      h
                                                 ^
                             O                 m DEB =    65c olduğuna göre
                                                  %
                       65°             B       m CAB =    a  değerini derece cinsinden bulunuz.
                                                 ^
                                                      h
                     E
                           A
                ÇÖZÜM
               Merkez açının ölçüsü, gördüğü yayın ölçüsüne eşit olduğundan               D    60°
                  %
                                   $
               m DOC =    60 &  m DC =   60c olur.                                                  C 130°
                            c
                                  ^
                      h
                                     h
                 ^
               Çevre açının ölçüsü gördüğü yayın ölçüsünün yarısına eşit
                             %               $                                               60°
                                       c
               olduğundan m DEB =    65 &  m DB =   265$  c  =  130c ve
                            ^
                                 h
                                                h
                                            ^
                  %              $                                                          O
               m CAB =   a  &  m CB =  2a  olur. Buradan                              65°             B
                               ^
                                   h
                      h
                 ^
                  $         $       $                                               E
                m DB =   m DC +  m CB h
                                   ^
                     h
                           ^
                 ^
                              h
                  130 =  60 +  2a                                                         A
                     c
                           c
                                 c
                    2a =  130 -  60 =  70 & a =  35c elde edilir.
                                       c
                            c
                              %
               Bu durumda m CAB =    a =  35c bulunur.
                                  h
                             ^
                2. ÖRNEK
                     C                  B      Şekildeki O merkezli çemberde  AB? ve  AC? birer kiriş olmak üzere
                                                                           5
                                                                                   5
                                                  %
                              116°  39°        m COB =    116c
                                                      h
                                                 ^
                                                  %
                               O               m ABO =    39c dir.
                                                 ^
                                                      h
                                                            %
                                               Buna göre m OCA =   a  değerini derece cinsinden bulunuz.
                                                           ^
                                                                h
                                  A
                ÇÖZÜM
               COB merkez açısı ve CAB çevre açısı aynı yayı görmektedir. Aynı yayı          116°
               gören merkez açının ölçüsü, çevre açının ölçüsünün iki katına eşit
               olduğundan                                                           C                  B
                             %
                  %       m COBh     116c                                                    116°  39°
                            ^
               m CAB =       2    =   2   =  58c olur.
                      h
                 ^
                                                                                             O
               ABOC içbükey dörtgeninde 116 =  a +  58 +  39c
                                           c
                                                    c
                                       116 =  a +  97c                                          58°
                                           c
                                       %
                                    m OCA =   a =  116 -  97 =  19c bulunur.                     A
                                                           c
                                                     c
                                           h
                                      ^
                                                                                           Fen Lisesi Matematik 11 201
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16