Page 74 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 35
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
3. ÜNİTE : ŞİİR > Divan Edebiyatı Nazım Biçimleri > Beyitlerle Kurulan Nazım Biçimleri
Kavram : Gazel, Kaside, Mesnevi, Müstezat, Kıta
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Okuma Becerisi

Çalışmanın Adı DİVAN EDEBİYATINDAN İNCİLER 20 dk.
Çalışmanın Amacı Beyitlerle kurulan nazım biçimlerini ayırt edebilme.

Yönerge: Aşağıdaki görselleri ve şiirleri inceleyiniz.

BEYİTLERLE KURULAN NAZIM BİÇİMLERİ

GAZEL KASİDE KITA MESNEVİ MÜSTEZAT

1. Divan edebiyatı nazım biçimlerinden alınan aşağıdaki şiirlerin uyak düzenlerini bulunuz. Şiirlerin
karşılarındaki boşluklara yazınız.

GAZEL ÖRNEĞİ
1. Benî candan usandırdı cefâdan yâr usanmaz mı
Felekler yandı âhımdan murâdım şem’i yanmaz mı

2. Kamû bîmârınâ cânan devâ-yî derd eder ihsan
Niçin kılmaz manâ derman menî bîmâr sanmaz mı

3. Şeb-î hicran yanar cânım töker kan çeşm-i giryânım
Uyârır halkı efgânım karâ bahtım uyanmaz mı
Fuzûlî

KASİDE ÖRNEĞİ
1. Esti nesim-i nevbahâr açıldı güller subhdem
Açsın bizim de gönlümüz saki medet sun cam-ı Cem

2. Erdi yine ürdibehişt oldu hava amber-sirişt
Âlem behişt ender behişt her kûşe bir Bağ-ı İrem

27. Cümle hünerden bâ-nasîb sırr-ı aceb sun’-ı garîb
Meclisde şûh u dil-firîb cenk edicek şîr-i ücem

34. Sözde nazîr olmaz bana ger olsa âlem bir yana
Pür-tumturâk u hoş-edâ ne Hâfızım ne Muhteşem
Nef’î

71