Page 76 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 36
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
3. ÜNİTE : ŞİİR > Divan Edebiyatı Nazım Biçimleri > Bentlerle Kurulan Nazım Biçimleri
Kavram : Rubai, Tuyuğ
Genel Beceriler : Bilgi Okuryazarlığı Becerisi
Alan Becerileri : Yazma Becerisi

Çalışmanın Adı RUBAİ Mİ, TUYUĞ MU? 20 dk.
Çalışmanın Amacı Rubai ve tuyuğ arasındaki farkları açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki bilgi haritasını inceleyiniz ve metinleri okuyunuz. Bilgi haritasından ve metinlerden
hareketle soruları cevaplayınız.

Türk edebiyatına İran edebiyatın-
dan geçmiştir.

Kafiye düzeni aaxa ya da aaaa
Dört dizeden oluşur.
şeklindedir.

Rubailerde aşk, şarap, hayat felsefesi, Kendine özgü bir vezin grubuyla
RUBAİ
tasavvuf ve ölüm gibi konular işlenir. yazılır.

Kafiye düzeni aaxa ya da aaaa şek-
Divan edebiyatına Türklerin kazandır-
dığı bir nazım şeklidir. TUYUĞ lindedir. Bazı tuyuğlarda cinaslı kafiye
kullanılır.

Tuyuğda da rubaide olduğu gibi
Dört dizeden oluşur.
önemli bir fikir söylenmeye çalışılır.

Aruz vezninin “fâ’ilâtün / fâ’ilâtün /
fâ’ilün” kalıbıyla yazılır.

1. Yahya Kemal Beyatlı’ya ait aşağıdaki şiirin nazım şekli rubai mi yoksa tuyuğ mudur? Gerekçesiyle
yazınız.

Bir merhaleden güneşle deryâ görünür
Bir merhaleden her iki dünyâ görünür
Son merhale bir fasl-ı hazandır ki sürer
Geçmiş gelecek cümlesi rüyâ görünür

mef’ûlü / mefâ’îlü / mefâ’îlü / fe’ûl

Kelime Dağarcığı:
fasl-ı hazan: Güz vakti, sonbahar. merhale: Derece, basa-
mak, aşama, evre.

73