Page 213 - Kimya 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

KİMYA 10

Çalışma No.: 86 Çalışma No.: 90
1. Asitlerin pH değeri 7’den küçüktür. 1. Sulu çözeltilerde ortamın asitlik ya da bazlığına göre renk
Asitler aşındırıcı ve tahriş edici özelliğe sahiptir. değiştiren maddelere indikatör (ayıraç) denir.
Asitler çevre sorunlarına neden olabilir.
Asitler turnosol kâğıdının rengini kırmızıya çevirir. 2.
Asitlerin tadı ekşidir. Madde Kırmızı Turnusol Mavi Turnusol
Asitlerin sulu çözeltileri elektrik akımını iletir. Kâğıdı Kâğıdı
2. Asitlerle çalışırken maske ve eldiven kullanılmalıdır.
Aşındırıcı özelliğinden dolayı saklama koşullarına dikkat Sut kostik Mavi Renk değişimi yok
edilmelidir. (NaOH)
Asit çözeltileri lavaboya dökülmemelidir.
Tadına bakılmamalıdır. Kezzap Renk değişimi yok Kırmızı
(HNO )
3
Amonyak
Çalışma No.: 87 Mavi Renk değişimi yok
(NH )
3
• Ağızda uyandırdığı tat duygusu ACI Zaç yağı
• Ele verdiği his KAYGANLIK (H SO ) Renk değişimi yok Kırmızı
2
4
• Turnusol kâğıdını çevirdiği renk MAVİ
• Sulu çözeltilere verdiği iyon HİDROKSİT
• Cilde verdiği zarar TAHRİŞ Çalışma No.: 91
• Günlük hayatta sıklıkla kullanılan örneği SABUN
• Sulu çözeltileri iyon içeren ELEKTROLİT 1. Bir çözeltinin asitlik veya bazlık derecesini ifade eden ölçü
birimine pH denir.
2. pH, hidrojenin gücü demektir. pH kâğıtları ile pH ölçümü
1. NaOH → Na + OH (Baz) yapılır. pH ölçeğindeki değerler 0-14 arasında değişir. 0-7
-
+
-
CH COOH → CH COO + H arası çözeltinin asit, 7 nötr; 7-14 arası ise çözeltinin baz oldu-
+
3 3 ğunu gösterir. Hidrojen iyonunun derişimi arttıkça pH değeri
-
Ca(OH) → Ca + 2OH (Baz) küçülür, asitlik artar. Bazlarda ise hidroksit iyonu derişimi
2+
2
HNO → H + NO - arttıkça bazlık artar, pH değeri büyür.
+
3 3
-
+
NH → NH + OH (Baz)
3 4
2. Deterjan, çamaşır suyu, bitter çikolata, kireç ve lavabo açıcı ba-
zik özellik gösterir. Çalışma No.: 92
1.
Asit Nötr Baz
Çalışma No.: 88
Hidroklorik asit, Kan, karbonat,
1. I-d mide asidi, brokoli, sabun,
II-g limon, sirke, Saf su çamaşır suyu,
III-ç elma, domates, lavabo açıcı, po-
muz, süt
tasyum hidroksit
IV-e
V-h 2. a) pH ölçeği
VI-a
VII-f
VIII-c
IX-b Asitlik artar Nötr Bazlık artar
2. Ele kayganlık verdiği için sabun, deterjan, diş macunu bazik
maddedir. Acı baharatlar, tatları acı olduğu için bazik özellik
gösterir. pH değeri 7’den büyük olan içme suları bazik özellik b) pOH ölçeği
gösterir.
Çalışma No.: 89 3. Bir maddenin asitlik derecesi suda oluşturduğu H iyon derişi-
+
-
mine, bazlık derecesi ise suda oluşturduğu OH iyon derişimine
1. İndikatör (Belirteç): Bir maddenin asit ya da baz olduğunu göre belirlenir. H iyon derişimi ne kadar çok ise madde o kadar
+
anlamamıza yardımcı olan maddelerdir. İndikatörler asit ya da asidik, OH iyon derişimi ne kadar çok ise de madde o kadar ba-
-
baza göre renk değiştirir. ziktir. Günlük hayatımızda bir maddenin asitlik derecesini belirt-
mek için pH kavramını kullanırız.
2. a) Ortanca çiçeği toprağın asidik ya da bazik olması durumuna
göre farklı renklerde çiçek açar. Asidik topraklarda mavi,
bazik topraklarda pembe çiçek verir.
b) İndikatör olarak davranan madde ortanca çiçeğidir.
211