Page 100 - Felsefe 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 100
CEVAP ANAHTARLARI FELSEFE 11
Kavram Öğretimi
2. Yönerge: kurallar değişti. Toplumsal olarak maske takma zorunluluğu
geldi. Market, banka, hastane, sinema, tiyatro, kütüphane gibi
hizmet aldığımız toplumsal yaşam alanlarının çalışma saatleri
Kavram Tanım ve şekli değişti. Yeni kurallara uymayanlar hukuki yaptırım-
larla karşılaştılar. Uygulanan bu kuralların bir kısmı sonra
Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bıra- yürürlükten kaldırıldı. Bu gibi nedenlerle uymak zorunda
kılmıştır. Muhtemel cevaplar şöyle olabilir: olduğumuz kuralların içinde bulunduğumuz dönemin koşul-
Varlığın ana maddesidir. larından önemli ölçüde etkilendiğini ve değişebileceğini dü-
Varlığın ilk nedenidir. şünmeye başladım.” “Hayır, olmadı. Aynı şekilde yaşamıma
Arkhe
Her şeyin kendisinden varlığa geldiği maddi devam ediyorum.”
nedendir.
Antik Yunan felsefesinde varlığın başlangıç 2. Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmıştır. Muhte-
unsurudur. mel cevaplar şöyle olabilir:
“Hayır bilgi, inanç ve sanılarımın değişeceğini sanmıyorum.
Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bıra-
kılmıştır. Muhtemel cevaplar şöyle olabilir: Kendi doğrularımdan eminim.”, “Evet, değişebileceğini düşü-
nüyorum. Kahvaltıda pirinç tüketmenin doğru olduğunu dü-
Bir şeyin temel ögesidir. şünmüyordum fakat bunu yapan biriyle tanıştığımdan beri bu
Bir varlığın zorunlu ve tanımlayıcı özelliğidir.
Öz artık o kadar da yanlış gelmiyor.” vb.
Bir şeyi, her ne ise o yapan, kendisi olmadan, o
şeyin var olamayacağı ana niteliktir. 3. Değişen toplumsal koşullar iki durumda da eğitim sistemini
Bir varlığı başka bir şey değil de kendisi yapan etkilemiştir. Pandemi dönemindeki hızlı dijitalleşme bilişim
şeydir. ve teknoloji uzmanlarına olan ihtiyacı arttırmışken Antik
Yunan’da da doğrudan demokrasinin uygulanması hitabet,
Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bıra- retorik ve mantık alanında uzman öğretmenlere olan ihtiya-
kılmıştır. Muhtemel cevaplar şöyle olabilir: cı arttırmıştır. Farklı kültürlerin bir araya gelmesine olanak
Bir şeyin bir durumdan başka bir duruma sağlayarak yeni bilgilerin öğrenilmesine zemin hazırlamıştır.
Değişim geçmesidir. Sofistlerin eğitimlerini yüksek ücretler karşılığında vermesi de
Varlığın başka bir şekle ya da duruma girme- teknolojinin pahalılığı da fırsat eşitsizliğine yol açtığı şeklinde
sidir. eleştirilmiştir.
Varlıkta zaman içerisinde görülen farklılaşmadır.
Çalışma No.: 10
Bu soruda öğrencilerin arkhe, öz ve değişim kavramlarının töz
kavramıyla benzer ve farklı yönlerini tespit etmeleri amaçlan-
maktadır. Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmış- 1. Yönerge:
tır. Muhtemel cevaplar şöyle olabilir: Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmıştır. Muhte-
Arke ile töz farklı kavramlardır. Arkhe varlığın ana maddesini mel cevaplar şöyle olabilir:
ifade ederken töz varlığın değişmez kalıcı doğasını vurgula- “Evet, babam denizin suyunun sıcak olduğunu söylemesine
maktadır. rağmen bana göre denizin suyu hiç de sıcak değildi.” “Hayır,
Öz ve tözün ortak yönleri varlığın değişmez özelliklerini be- buna benzer bir durum hiç yaşamadım.”
lirtmesidir. Değişim ise töz için söz konusu değildir.
2. Yönerge:
Çalışma No.: 9 Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmıştır. Muhte-
mel cevaplar şöyle olabilir:
1. Yönerge: Tahmin:
1. Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmıştır. Muhte- “Hayır, ulaşabileceğimizi sanmıyorum çünkü duyu organla-
mel cevaplar şöyle olabilir: rım bana ne derse desin aklımız doğru olanı zaten bilecek-
tir.” “Evet, ulaşabileceğimizi düşünüyorum. Örneğin yemeğe
“Bilen, bilgili kişiler. Konuşma ve ikna sanatlarını belli bir üc- tuz attığımda annem yemeğin zaten tuzlu olduğunu söylüyor
ret karşılığında öğreten gezgin öğretmenler. Bilgi ve ahlak de- fakat yemek bana tuzsuz geliyor. Demek ki ikimiz aynı tadı
ğerlerinin kişiden kişiye değiştiğini savunuyorlar. Felsefi dü- almıyoruz.”
şüncenin odak noktasını doğadan insana çevirmişlerdir.” vb.
Gözlem:
2. Felsefi koşullar: Doğa filozoflarının varlığın ana maddesi so- Sağ elimiz ılık suyu soğukmuş gibi hissederken sol elimiz sı-
rununa birbirinden farklı cevaplar vermeleri ve hepsinin de cakmış gibi hissedecektir.
doğruluk iddiasında bulunmaları, varlığın oluş içerisinde ol- Açıklama:
duğu düşünceleri. a) Bu durumda duyularımızla suyun sıcaklığı hakkında kesin
Felsefe dışı koşullar: Yönetim şeklinin değişmesi, ekonomi- bir bilgiye ulaşamayız.
nin gelişmesi, farklı kültürlerle tanışmaları, yeni bilgiler öğ-
renmeleri. b) Protagoras’a göre insan, içinde bulunduğu duruma göre her
şeyin ölçüsüdür. Zira algılar, duyu verileri, daima duyu or-
3. Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmıştır. Muhte- ganlarının durumuna göre görelidir yani onların durumuna
mel cevaplar şöyle olabilir: bağlıdır. Soğuk bir ele ılık su, sıcak gelir; hâlbuki sıcak bir
“Doğru bilginin imkânını sorgulamaları.”, “Felsefi düşünce- ele aynı su, serin ya da soğuk gelir ve bu bütün duyular
için böyledir. Duyularla bize verilen nitelikler belirsizdir-
nin odağını doğadan insana çevirmeleri.” vb. ler ve onların değişmeyen, aynı kalan bir ölçüleri yoktur.
Protagoras’ın düşüncesine göre burada hangi elimin ne
2. Yönerge: hissettiğinin daha doğru ya da daha yanlış olduğunun bir
bilgisi yoktur. Ilık suyu hissetme durumum yalnızca o anki
1. Bu sorunun cevabı öğrencinin yorumuna bırakılmıştır. Muhte- algılarıma bağlı olmaktadır.
mel cevaplar şöyle olabilir:
“Evet oldu. Bireysel olarak giyinme, temizlik, alışveriş vb. 3. Yönerge:
alışkanlıklarım pandemi nedeniyle değişti. Kurumsal olarak
öncelikle aldığımız eğitimin şekli (ders işleyişimiz, sınav- “Bir şey yoktur.” çünkü olsaydı bu ya olmuş ya da öncesiz
larımız, kıyafetlerimiz vb.) ve eğitim sürecinde uyduğumuz bir şey olurdu. Öncesiz olamaz yoksa sonsuz olurdu, sonsuz
97