Page 34 - Tarih 9 | 5.Ünite
P. 34

5. ÜNİTE



                                                                            Seferi’nin düzenlenmesine ne-
                                                                            den olmuştur. Selahaddin Ey-
                                                                            yubi, III. Haçlı Seferi’ne karşı
                                                                            İslam dünyasını başarıyla sa-
                                                                            vunmuştur (Görsel 5.24).
                                                                            Selahaddin Eyyubi 4 Mart 1193
                                                                            tarihinde vefat etmiştir. Bu sı-
                                                                            rada devletin sınırları Trablus-
                                                                            garp’tan Hemedan ve Ahlat’a,
                                                                            Yemen’den Malatya’ya kadar
                                                                            uzanmıştır. Eyyubi hükümdar-
                                                                            ları arasında sadece Selahad-
                                                                            din’e karşı isyan olmamıştır.
                                                                            Ondan sonra gelenler aynı ba-
                                                                            şarıyı gösterememiş ve ülkede
               Görsel 5.24                                                  taht kavgaları ve iç karışıklıklar
               Selahaddin Eyyubi’nin          yaşanmıştır. Memlûklular etrafında toplanan muhalifler 30
               haçlılara silah bıraktırması
               (Temsilî)                      Nisan 1250 tarihinde Sultan Turan Şah’ı öldürmüş ve böylece
                                              Mısır’da Eyyübiler Devri sona ermiştir.

                                                Mekke ve Medine’ye önem veren Selahaddin Eyyubi, “Hadi-
                                                mü’l-Haremeyn” unvanını kullanan ilk hükümdar olmuştur.
                                                Mehmet Akif Ersoy onu; “Şarkın en sevgili sultanı”, Fransız
                                                tarihçisi Champdor (Şondöğ); “İslamın en saf kahramanı”
                   BİLİYOR MUSUNUZ?
                                                olarak nitelemiştir.

                                              Memlûklular (1250-1517), Mısır’da kurulmuş ve Suriye ile
                                              Hicaz'da hüküm sürmüş Müslüman Türk devletidir. Mısır da
                                              Eyyubi ordusundaki Türk asıllı azatlı emirler tarafından kurulan
                                              Memlûkluların (Kölemenler) ilk hükümdarı Aybek’tir. Sultan
                                              Kutuz Dönemi’nde İslam Dünyası’nı tehdit eden Moğollara
                                              karşı 1260’da Aynicâlut Savaşı kazanılmış ve Suriye'nin bü-
                                              yük kısmı Memlûkluların eline geçmiştir. Böylece Memlûklular,
                                              İslam dünyasının en büyük devleti hâline gelmiştir.


                                                Memlûklular asker olduklarından askerî bir yönetim kurmuşlardı.
                                                Yönetimin başında ve kilit noktalarda yüksek dereceli emirler
                                                bulunurdu. Sultan da bu emirlerden biri olmuştur. Genel olarak
                   BİLİYOR MUSUNUZ?
                                                Memlûklularda hükümdarlık babadan oğula geçmezdi.


                                              İlhanlıların 1258’de Abbasi Devleti’ni ortadan kaldırması üze-
                                              rine Sultan I. Baybars, Memlûk tarihinde yeni bir dönem
                                              başlatmıştır. Saltanatına dinî meşruiyet kazandırmak ve bu
                                              sayede hâkimiyetini kuvvetlendirmek isteyen Baybars, Abbasi
                                              ailesinden birini halife ilan ederek Abbasi hilafetini Mısır’da
                                              yeniden kurmuştur. Böylece hilafetin koruyucusu sıfatıyla
                                              bütün İslam dünyası üzerinde nüfuz sahibi olmuştur. Sultan
                                              Baybars hükümdarlığı döneminde İlhanlılar ve Haçlılarla ba-
                                              şarılı bir şekilde mücadele etmiştir. Memlûk Devleti, Yavuz
                                              Sultan Selim’in Mısır Seferi sonucunda 1517’de sona ermiştir.



           160
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39