Page 9 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 - Ünite 4

4. ÜNİTE

2 METİN

Hazırlık
1. Yaşadığınız yer ile ilgili okuduğunuz veya büyüklerinizden dinlediğiniz bir efsane anlatınız.
2. “Efsane” kelimesinin size çağrıştırdıklarını sözlü olarak ifade ediniz.

ŞAHMERAN VE LOKMAN HEKİM EFSANESİ

Vaktiyle binlerce yılanın yaşadığı bir mağaraya yanlışlıkla giren bir adam, yılanlar tarafından ya-
kalanıp padişahları Şahmeran’a götürülür. Adam Şahmeran’a kendisini öldürmemesi için yalvarır.
Şahmeran adama canını bağışlayacağını ancak kendisini buradan çıkara-
Bilginiz Olsun mayacağını söyler. Şahmeran, yerini bilen birini serbest bırakarak kendi
hayatını tehlikeye atmak istememektedir. Şahmeran adama çok iyi dav-
Sözlü geleneğin ürünle-
ranır. Adamın bir dediği iki edilmeden bütün ihtiyaçları karşılanır. Adam
rinden biri olan efsane-
günlerinin büyük bölümünü Şahmeran’la sohbet ederek geçirir.
ler; destan, şiir, hikâye,
Ne kadar rahat da olsa gerçek dünyadan uzak bir mağarada süren bu
roman, tiyatro gibi pek
hayattan sıkılan adam bir gün yeryüzüne dönmek için Şahmeran’dan izin
çok türe konu yönüyle
ister. Şahmeran adama ona güvendiğini ifade ederek yerini kimseye söy-
kaynaklık etmiştir.
lememesini tembih eder. Ancak kendisini gördüğü için vücudunun pul
pul olacağını bu yüzden vücudunu kimseye göstermemesi gerektiğini de
söyler. Yeryüzünde normal hayatına dönen adam, Şahmeran’ı gördüğünü hiç kimseye söylemez.
Bu arada padişahın kızı hasta olmuş, tedavisi için bütün ülke seferber edilmiştir. Kızın iyileşmesini
en çok isteyenlerden biri de vezirdir. Gerçek amacı kızla evlenip oğlu olmayan padişahın yerine ülke
yönetimini ele geçirmek olan vezir, bütün büyücüleri toplayarak bu hastalığa çare bulmalarını ister.
Büyücülerden birisi Şahmeran’ın bulunup öldürülmesi ve vücudundan alınacak bazı parçaların kay-
natılıp içirilmesi durumunda kızın iyi olacağını söyler. Şahmeran’ı bulabilmek için de vücudu pullu
kişilerin aranması gerektiğini ekler.
Vezir ülkede herkesi zorunlu olarak hamama götürüp soydurarak Şahmeran’ı gören kişiyi bulur.
Adama baskı kurar, adam yerini söylemez. Adamın ailesini esir alır. Adam Şahmeran’ı kendisinin
öldüreceğini vaat ederek mağaraya gider. Şahmeran’a bütün gerçekleri anlattıktan sonra ne yapması

142