Page 10 - Türk Dili ve Edebiyatı 9 - Ünite 4
P. 10
4. Ünite
Şu yargıçlar! Yargılar ya, bazen kendi yetkilerini aşarak tüm adaleti bir yana bırakırlar! Bununla
birlikte, efendim, adalet vardır! Zamanı gelince, onları da yargılarlar. Eğer dürüst ve iyi iseler yakayı
kurtarırlar. Ama zulmetmişlerse, Kader de onlara zulmeder ve en kötü sıkıntılara uğratır! Gelip ge-
çenlerin alaylarına ve acımalarına alet olurlar. Yasa budur! Bu da ondan ötürüdür! Ve Kader sadece
mantıkla işini yürütür!
Hekim Rüyan bu dizeleri okuyup bitirirken, kral da o anda can vermiş.
Böylece, ey ifrit, bil ki, Kral Yunan, Hekim Rüyan’ı bağışlasaydı, Tanrı da sırası gelince onu bağışla-
yacaktı. Ama o bunu reddetti, ve ölümüne kendi karar vermiş oldu,
Sen de, ey ifrit, beni bağışlamak isteseydin, Allah da seni korurdu.
Anlatısının burasında, Şehrazat, sabahın ışığını görmüş ve yavaşça susmuş. Kızkardeşi Dünyazat, “Ne
hoş bir anlatışın var.” demiş; o da, “Efendimiz beni bağışlar da sağ kalırsam, bu akşam anlatacaklarımın
yanında bunlar hiç kalır” demiş. (...)
Binbir Gece Masalları, Çeviren: Alim Şerif Onaran
Metinde Geçen Bazı Kelime ve Kelime Grupları
ifrit: Doğu masal ve efsanelerinde kötü, kor- naip: Tahtta hükümdar olmadığı zaman veya
kunç cin. hükümdarın çocukluğu sırasında devleti yöne-
ten kimse.
mabeyinci: Hükümdarların buyruklarını ilgilile-
re bildiren, kişilerin dileklerini hükümdara ile-
ten görevli.
Metin ve Türle İlgili Açıklamalar
Şehzade ile Gulyabani adlı masal, Binbir Gece Masalları‘ndan alın-
mıştır. Bu masalda Hekim Rüyan, Kral Yunan’ı tedavi etmiş; bunun
karşılığında da kralın dostluğunu kazanmıştır. Bu durumu kıskanan
! vezir, Hekim Rüyan’ın kralı öldüreceği dedikodusunu ortaya atarak
bu yalana kralı da inandırmıştır. Ölüm korkusuyla gerçekleri göreme-
yen kral bütün yalvarma ve yakarmalarını duymazdan gelerek Hekim
Rüyan hakkında ölüm kararı vermiştir. Zeki bir insan olan Hekim Rü-
yan, kararından vazgeçmeyen krala ağır bir bedel ödetmiştir.
Eski Yunan’daki Ezop
Masalların ortaya çıkışı ile ilgili çeşitli görüşler ileri sürülmüştür.
Masalları, bilinen en eski Yaygın görüşe göre masalların kaynağı Eski Yunan ve Hint mitoloji-
masal / fabl örnekleridir.
leridir. Eski Yunan’daki Ezop Masalları, bilinen en eski masal / fabl ör-
nekleridir. MÖ VI. yüzyılda yazıya geçirilmiş olan Ezop Masalları’nda
kahramanlar genellikle hayvanlar arasından seçilmiştir. Hint edebiya-
tındaki Pançatantra adlı eser ile Beydeba’nın yazdığı Kelile ve Dimne,
Doğu’daki ilk masal / fabl örnekleridir. Arap ve İran kaynaklı Binbir
Gece Masalları, Doğu toplumlarının hayal dünyasının ürünüdür. Ma-
salların anlatıcısı Şehrazat’tır. Eserde hikâye içinde hikâye anlatım
tekniği kullanılmıştır. Binbir Gece Masalları; birçok dile çevrilmiş, yüz-
yıllarca geniş bir coğrafyada dilden dile dolaşmış, edebiyatta ve sine-
mada defalarca işlenmiştir.
122