Page 9 - Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 11 | 4.Ünite

Türklerde Ekonomi

ları hayvanlarını dinlendiriyordu. Buralarda ayrıca hastalar tedavi olabiliyor hatta fakir yolculara
ayakkabı bile veriliyordu.
Genellikle sultan ve vezirler tarafından yaptırılan ve zengin vakıfları bulunan kervansaray-
lar; Müslüman, Hristiyan, zengin, fakir, hür ya da köle ayrımı yapılmaksızın herkese açıktı. Za-
manının çok gelişmiş kurumları olan kervansaraylar, kale gibi korunaklı duvarları ve demir ka-
pıları ile zengin ticaret kervanlarının korunakları durumundaydı. Bu kurumlar sayesinde ülkede
ticaret artmış, artan ticaret sayesinde Türk İslam devletlerinde ekonomi gelişmiş, ekonominin
gelişmesine bağlı olarak da şehirler hızla büyümüştür (Harita 4.2).

Harita 4.2: Selçuklular Dönemi’nde Anadolu’daki başlıca ticaret yolları

Kervansaraylar, İslam devlet-
rinden önce oluşturulan ribatların
devamı niteliğindedir. İlk zamanlar
sınır boylarını ve stratejik bölgeleri
korumak amacıyla inşa edilen yapı-
larken ilerleyen yıllarda bu özellik-
lerini yitirmiş, zamanla kervanların
yol güvenliğinin sağlandığı ve in-
sanların konaklama ihtiyaçlarının
karşılandığı yerlere dönüşmüştür.
Türk İslam devletleri zamanın-
da, kervansaraylarla birlikte han
adı verilen yapılar da vardı (Görsel
4.10). Yolcular ve tüccarlar için ya-
pılmış olan hanlar, ticari amaçla ya-
Görsel 4.10: Sultan Hanı (Aksaray) pılan ve ücretli olan işletmelerdi. Bu
özelliklerinden dolayı hanlar, ribat
ve kervansaraylardan ayrılmaktaydı. İbn-i Said’in, Sivas-Kayseri arasında yirmi dört hanın varlı-
ğından söz etmesi, bu yapıların toplumdaki yerini göstermesi açısından önemlidir.

137