Page 202 - Biyoloji Farklılaştırılmış Öğretim Etkinlikleri

Biyoloji

12. SINIF - FARKLILAŞTIRILMIŞ ÖĞRETIM ETKINLIKLERI

Bu deneyler bittikten sonra öğretmen dersin bu kısmında gruplama ve zincir
notlar tekniklerini kullanacaktır. Bunun için öğrenciler rastlantısal olarak 5
gruba ayrılır (SF4). Grupların her birine öğretmen birer zarf verir. Zarfların
içinde her bir grup için birer soru bulunacaktır (İF2).
Örnek sorular:

Kan gruplarının belirlenmesinde hangi özellikler dikkate alınır?
Kan grupları nasıl belirlenir?
Kan grupları kalıtımda hangi özel duruma örnek olarak gösterilirler?

A, B, AB ve O kan gruplarının olası genotipleri nelerdir?
Kan alışverişlerinde dikkat edilmesi gereken hususlar, meydana gelebilecek
olumsuzluklar, kan grubu uyumsuzluğu oluşturabilecek durumların tespit
edilmesi için kan gruplarını belirlemeye yönelik yönteme dair soruların ce-
vapları, grupça çalışılıp bireysel olarak yanıtlanacaktır (SF5).
Öğrencilerden, kan gruplarının nitelikleri ile ilgili EBA’dan veya ders kitabın-
dan bilgi toplamaları istenir. Bunun için belirli bir süre verilir, süre sonunda
edindikleri bilgileri birbirleri ile tartışmaları istenir. Tartışmanın sonunda
zarflar gruplarca açılır, her bir öğrenci, grubunun zarfından çıkan soruyu tek
cümle ile blok kâğıda yazar ve grubunun zarfına koyar. Tüm grup bu şekilde
bireysel yanıtlamayı tamamladığında grup sözcüsü zarfı kapatır ve öğret-
mene teslim eder.
Tüm zarflar öğretmene ulaştığında, öğretmen zarfları tek tek açar ve içinden
Uygulama Aşamaları
çıkan cevapları yüksek sesle okur ve aynı zamanda tahtaya yazar. İhtiyaç da-
hilinde yanlış bilgileri düzeltir ve konuyu özetler. Kan gruplarının belirlenme-
sinde ve çökelme olayında, antijen-antikor faktörlerinin etkisi olduğunu açık-
lar. Kan gruplarının kalıtımda eş baskınlığa ve çok alelliliğe örnek olduğunu
belirtir. Kan gruplarının fenotiplerinin belirlenmesinde genotiplerin etkisinin
olduğunu açıklar (SF6).
Öğretmen öğrencilere fenotipleri belirlenen A, B, AB ve O kan gruplarının
olası genotiplerinin neler olabileceğini tespit etmelerini ister. Öğrenciler vi-
deodan izledikleri bilgiler, ders kitaplarından elde edecekleri bilgileri kulla-
narak kan gruplarının genotiplerinin neler olacağını belirlerler ve ulaştıkları
bilgileri tüm sınıfla sözel olarak paylaşırlar bu sırada öğretmen öğrenciler-
den aldığı dönütlere bakarak kan gruplarının genotiplerini gösteren tabloyu
tahtaya çizer (İF3). Kan gruplarının olası genotiplerini açıklar. Kan grupları-
nın kalıtımında birden fazla baskın genin (A ve B) bulunmasının eş baskınlığa;
ikiden fazla alel genin bulunmasının çok allelliğe örnek olduğu ifade edilir.
AB kan grubunun eş baskın kan grubu olduğu vurgulanır (SF7).
Örnek bir tablo aşağıdaki gibidir.

KAN GRUBU FENOTİPİ KAN GRUBU GENOTİPİ
A GRUBU AA, AO
B GRUBU BB, BO
AB GRUBU AB
O GRUBU OO

202