Page 104 - Fizik Farklılaştırılmış Öğretim Etkinlikleri

Fizik

10.SINIF - FARKLILAŞTIRILMIŞ ÖĞRETIM ETKINLIKLERI

İstasyon çalışmasından sonra tüm sınıf bir araya getirilir ve çalışma kağıtlarında
bulunan sorular, öğretmen rehberliğinde tartışılıp cevaplanır (SF1). Daha sonra
öğretmen aşağıdaki şemayı tahtaya çizip öğrencilerinden de defterlerine çizme-
lerini ister (İF5).
Enine
Dalga

Mekanik Elektromanyetik
Dalga Dalga

Boyuna
Dalga

Öğrencilerden ses, yay, su, deprem ve ışık dalgalarının şemadaki boyalı kısımlara
uygun şekilde yazmaları istenir (ÜF1). Bu dalgaların nereye yazılacağının uygun
olacağı sınıfla tartışıldıktan sonra öğrencilerin defterlerine yazdıkları cevapları
kontrol etmeleri istenir (ÜF2).
Öğretmen öğrencilere dalganın yayılma süratinin ortamın özelliklerinden etkilenip
etkilenmeyeceği ile ilgili sorular sorabilir (İF6). Örneğin “Ses dalgalarının yayılma
sürati ortamın sıcaklığından etkilenebilir mi?” ya da “Su dalgalarının yayılma sürati
ortamın derinliğine bağlı mıdır?” soruları yöneltilebilir.
Öğretmen sınıfı dört gruba ayırır (FÖOD2). Her gruba içi boş dikdörtgen şeklinde
bir leğen verir (FÖOD3). Öğrencilerden cetvel yardımı ile leğenin tabanından yu-
karıya doğru birer cm arayla işaretler koymalarını ister (SF2). Öğrenciler önce 1
cm seviyesine kadar leğeni suyla doldurur. Öğretmen, “Leğenin bir ucunu hafifçe
kaldırıp bıraktığınızda bir atma oluşur. Bu atma leğenin diğer ucuna çarpıp geri
döner. Leğenin uzunluğunu cetvelle ölçtüğünüzde atmanın bir gidiş gelişinde aldı-
ğı yol leğenin uzunluğunun iki katıdır. Bu mesafeyi ölçüp atmanın hareket süresine
bölerseniz atmanın süratini hesaplamış olursunuz.” der.

Öğrenciler önce 1 cm seviyesine kadar leğeni suyla doldururlar. Bir öğrenci leğeni
hafifçe kaldırıp bıraktığı anda başka bir öğrenci kronometreyi çalıştırır. Atma diğer
uca çarpıp tekrar harekete başladığı noktaya geri döndüğü anda öğrenci krono-
metreyi durdurur. Atmanın aldığı yol, zamana bölündüğünde atmanın 1 cm derinli-
ğindeki ortamda sahip olduğu sürat hesaplanmış olur.
Gruplar aynı işlemi leğene 2 cm, 4 cm ve 6 cm seviyesine kadar su doldurup tekrar-
larlar. Elde edilen sonuçlar gruplar tarafından not edilir (SF3). Elde edilen sonuçlar
birbirleri ile karşılaştırmak üzere sınıfla paylaşılır. Yapılan etkinlik neticesinde su de-
rinliği arttıkça atmanın süratinin de arttığı sonucuna ulaşılır.

104