Page 14 - Özel Eğitim İhtiyacı Olan Öğrenciler

ORTAÖĞRETİM KADEMESİNDE KAYNAŞTIRMA/BÜTÜNLEŞTİRME YOLUYLA EĞİTİM UYGULAMALARI

Yürürlükte olan yasal dayanakların sonucunda güncel MEB istatistiklerine göre yaklaşık 385.000 özel
gereksinimli öğrencinin genel eğitim okullarının her eğitim kademesinde (okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve li-
se-ortaöğretim kademelerinde) kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulamalarına dahil oldukları tes-
pit edilmiştir. Bu bağlamda MEB istatistiklerine göre sadece ortaöğretim kademesinde kaynaştırma/bütünleş-
tirme eğitimi çerçevesinde eğitim alan özel gereksinimli öğrenci sayısının 166.461 olduğu göze çarpmaktadır
(MEB, 2023).

MEB bünyesinde ortaöğretim kademesinde kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulamaları-
na dahil olan özel gereksinimli öğrencilerin yetersizlik grupları da çeşitlilik göstermektedir. Bu kapsamda kay-
naştırma/bütünleştirme uygulamalarına dahil olan öğrencilerin yetersizlik türleri aşağıdaki gibidir:

Dikkat Eksikliği ve
Hiperaktivite Bozukluğu

Fiziksel Yetersizlik Öğrenme Güçlüğü

Yetersizlik
Türleri Otizm Spektrum
Görme Yetersizliği
Bozukluğu

İşitme Yetersizliği Zihin Yetersizliği

Sonuç olarak Türkiye Cumhuriyeti Eğitim Sisteminde MEB bünyesinde gerçekleştirilen kaynaştırma/
bütünleştirme yoluyla eğitim uygulamalarının yasal dayanağının sağlam olduğu ve oldukça yaygın olduğu gö-
rülebilir. Söz konusu uygulamalara farklı yetersizlik türleri olan öğrencilerin dahil edilmişlerdir. Bununla birlikte
gerek MEB gerekse Üniversiteler bünyesinde gerçekleştirilen akademik çalışmalar kaynaştırma/bütünleştirme
yoluyla eğitimi uygulamalarının başarılı sonuçlarından bahsetmektedirler. Bu bağlamda başarılı sonuçların te-
mel olarak özel gereksinimli öğrencilerin; sosyal, bilişsel ve akademik beceriler bağlamında başarılarında artış
ve akranları tarafından kabul edilme oranlarında yükseliş olduğunu göstermektedir. Ek olarak bu çocukların
ailelerinin de sosyal-psikolojik genel bir iyi hallerinin oluştuğu belirtilmektedir.
Kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitim uygulamalarına odaklı teorik ve uygulama kaynaklarında
bahsedilen başarılı sonuçların ortaya çıkmasında bir takım ön koşulların olduğu da göz ardı edilmemelidir. Bu
önkoşullar kaynaştırma/bütünleştirme yoluyla eğitimin başarısını etkileyen etmenler çeklinde somutlaştırılabi-
lir.

Kaynaştırma/Bütünleştirme Yoluyla Eğitim ile İlgili Temel Kavramlar
Özel eğitim, bireysel gelişim ve eğitim becerileri bakımından akranlarından belirgin şekilde ayrı-
lan bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak için tasarlanmış, özelleştirilmiş eğitim programları ve bu alanda eğitilmiş
personel tarafından sağlanan, özel olarak düzenlenmiş eğitim ortamlarında verilen bir eğitimdir. Bu eğitim, söz
konusu bireylerin hem eğitimsel hem de sosyal gelişimlerini desteklemeyi amaçlar.
Kapsayıcı eğitim, okullarda özellikle dezavantajlı öğrencilere karşılaştıkları zorlukları ortadan kal-
dıracak şekilde ders içeriklerinin, öğretim yöntem ve tekniklerinin, değerlendirme stratejilerinin ve diğer eğitim
süreçlerinin sistemli bir yaklaşımla tasarlanıp geliştirilmesi ve uygulanmasını ifade eder. Bu yaklaşımın temel
amacı, her öğrenciye, onların bireysel ihtiyaçlarına uygun olarak, katılımı destekleyen, eşitlikçi ve adil bir öğ-
renme ortamı sağlamaktır.

14