Page 54 - Özel Eğitim İhtiyacı Olan Öğrenciler

ORTAÖĞRETİM KADEMESİNDE KAYNAŞTIRMA/BÜTÜNLEŞTİRME YOLUYLA EĞİTİM UYGULAMALARI

Eğitimde bilimsel dayanaklı uygulamalar, öğrenci çıktıları üzerinde olumlu etkileri kanıtlanmış ve ne-
densellik çıkarımları yapılabilen araştırma desenlerine dayanan uygulamalardır (Cook ve Cook, 2013). Bu tür
uygulamalar, öncelikle tıp alanında ortaya çıkmış ve daha sonra hemşirelik, psikoloji ve eğitim gibi diğer alan-
lara da yayılmıştır. Özel eğitim alanında bilimsel dayanaklı uygulamaların en iyi örnekleri, OSB alanında çalı-
şan bilim insanları ve kuruluşlar tarafından geliştirilmiştir (Rakap vd., 2017).
Amerika Birleşik Devletleri'nde 2001 yılında çıkarılan "Hiçbir Çocuk Geride Kalmasın Yasası" (No Child
Left Behind) ile dezavantajlı ailelerden gelen risk grubundaki çocuklar ve özel eğitim grubunda yer alan çocuk-
lar için önemli bir adım atılmıştır. Bu yasa ile öğrencilerin akademik gelişimlerini desteklemek amacıyla bilim-
sel dayanaklı uygulamaların kullanımı yasal olarak zorunlu hâle getirilmiştir (Boyd vd., 2016; Kretlow & Blatz,
2011). Özel eğitim alanında yapılan çalışmalar incelendiğinde, etkili sonuçların genellikle bilimsel dayanaklı
uygulamaların kullanıldığı araştırmalarla elde edildiği görülmektedir. Bilimsel dayanaklı uygulamalar, etkili
öğretim stratejileri ve destekleyici sınıf ortamları sunarak öğrencilere daha iyi öğrenme fırsatları sağlar. Bu
uygulamalar hem beceri öğretiminde hem de davranış sorunlarının çözümünde kullanılmaktadır (Diken, 2010;
Güleç-Aslan, 2016; Kurt, 2012).
Uygulamalı davranış analizi ilkeleri üzerine geliştirilen ve deneysel çalışmalarla yüksek etki düzeylerine
ulaşan uygulamaların bilimsel dayanaklı kabul edilmesi için belirli ölçütleri karşılaması gerekmektedir. Bu öl-
çütler şunlardır:

1. Araştırma tasarımı 2. Yöntemin kalitesi

büyüklüğü 4. Bulguların etki sayısı destekleyen çalışma 3. Benzer bulguları

(Cook & Cook, 2013; Test vd., 2015).

OSB alanında gerçekleştirilen uygulamaların bilimsel dayanaklı olarak kabul edilmesinde etkili olan
iki kuruluş bulunmaktadır: Otizm Spektrum Bozukluğu Ulusal Mesleki Gelişim Merkezi (The National Profes-
sional Development Center on Autism Spectrum Disorders-NPDC) ve Ulusal Otizm Merkezi (National Autism
Center-NAC). NPDC'nin (2020) yayınladığı en güncel listede (1990-2017) 28 bilimsel dayanaklı uygulama yer
almaktadır.
OSB'li bireyler için kaynaştırma/bütünleştirme uygulamalarında öğretmenlerin bilimsel dayanak-
lı yöntemleri kullanarak eğitim öğretim faaliyetlerini düzenlemeleri büyük önem taşımaktadır. Bu yöntemler,
OSB'li öğrencilerin öğrenmelerini ve sosyal uyumlarını destekleyerek öğrencilere katkı sağlayacaktır.

54