Page 126 - ÇAĞDAŞ DÜNYA SANATI TARİHİ 12

4. ÜNİTE

Roy Lichtenstein (1923-1997): Çizgi roman teknikleri-
ni kullandığı resimleriyle tanınan Amerikalı sanatçı
pop-artın önde gelen temsilcilerindendir. 1950'de New
York'ta ilk sergisini açan Roy'un çizimlerinde 1957
yılına kadar kübizm ve dışavurumculuk akımları etkili
olmuştur. Yine bu dönemler New York'ta oldukça yaygın
olan soyut dışavurumculuk akımına doğru kayan sanatçı,
nesneden ziyade şekil ve renklere ağırlık vermiştir.
1960'lı yıllarda tanınmış çizgi film karakterlerinin renk
ve formlarını değiştirerek altı resim yapmıştır.
Roy Lichtenstein’in sembolü olan ve Benjamin Henry
Day'ın (Bencamin Henri Dey) yarattığı gölgeli noktacık
Ben-Day Dots’u (Benday Noktacıkları) ilk kullanan Görsel 4.66: Look Mickey, Lichtenstein, 1961,
Ulusal Sanat Galerisi, Washington
kişidir. Roy'un sanatını bir adım öne çıkaran şey resim-
lere konuşma baloncuğu eklemesidir. Resimlerindeki
benday noktacıkları, konuşma balonları, yazı karakterleri
ve renkleri kullanımı ile kendine özgü yepyeni bir çizgi
roman kültürü oluşturmuştur. Lichtenstein çalışmalarını
endüstriyel resimler olarak da tanımlamıştır. Kimi zaman
güncel hayattan bir sahneyi resmeden sanatçı kimi
zaman da çizgi romanın bilindik karelerini abartılı
ögelerle süsleyerek tekrar yorumlamıştır. Lichtenstein’in
konuşma balonları, o balonların içerisinde kullandığı
sözler, yazı stili ev dekorasyonundan kıyafet tasarımına
kadar birçok alanda kullanılmaya başlanmıştır.
Roy Lichtenstein resimlerinde yakın plandan yer verdiği
kadın karakterler ve konuşma balonlarıyla bir fantezi
draması yaratmıştır. Aşk acısı çeken kadınlar, kadın
erkek arasındaki ateşli tartışmalar, basit ancak canlı ve
keskin çizgiler Lichtenstein’i dönemin genel sanat
anlayışı olan soyut ekspresyonizmin dışına çıkarmıştır.
Lichenstein’in konuşma balonlarındaki sözler resimleri- Görsel 4.67: Oh, Je … I Love You Too,
nin de isim kaynağı olmuştur. “Whaam!”, “Drowning” Lichtenstein, 1964
(Dıravnin), “Look Mickey” (Luk Miki) en çok beğenilen çalışmaları arasında gösterilmiştir (Görsel 4.66). Bu çalışma-
larını “Oh, Jeff… I Love You Too” (Oh Cef Aylavyu tu) izler (Görsel 4.67) izler. Look Mickey’den bir yıl sonra
yapılan “Takka, Takka”, Lichtenstein’in çizgi roman resimleri olarak da bilinen evresine aittir. “Van Gogh'un
Odası”nı çizen ve nice sanat eserini çizime uyarlayan Lichtenstein, “Pow” gibi ifadeleriyle bugün popüler kültürde
tişörtlerde, mobilyalarda, resimlerde vs. sıklıkla karşımıza çıkmaktadır.

Eserlerinden bazıları “Kız ve Top”, “Golf Topu”, “Sanat”, “Günaydın Sevgilim”, “Apollo Tapınağı”, “Ateş Açtığımda”,
“Kendi Portresi”, “Bir Kadın Portresi”, “Orman Manzarası”dır.

B) OP-ART

Op sanat, optik sanat ya da kısa adıyla op-art 1960’larda ortaya çıkan bir sanat akımıdır. Bu akımdaki eserler
geometrik şekiller ve çizgiler kullanılarak göz yanılsamaları yaratır. Eserler genelde soyuttur ve siyah-beyaz renkler
daha sık kullanılır.

Lekecilik ve hareket resmine karşı gelişen bu sanat akımı sanat yapıtını bilimsel temellere göre şekillendirmiştir.
Temelinde geometri ve fizik olan op-art, bu özelliği ile bilimi adeta ayrılmaz bir parçası hâline getirmiş ve süreç
içerisinde tamamen bilime endeksli bir yapıya bürünmüştür. İnsan doğasının en temeline inen bu anlayış; görsel bir
sanat eserinin anlaşılması, beğenilmesi ve her şeyden önce “görülmesi” gerektiği düşüncesindedir. İnsanın bir cismi
“görebilmesi” için gözüne bir uyarıcının yani ışığın ulaşması gerekmektedir. Göze ulaşan ışığın belli bir ahenk arz
etmesi ve zıt tonlar içermemesi de gözün bu uyarana karşı uyumlu bir tepkime geliştirmesine olanak sağlamaktadır.
Akımın sanatçıları da bu noktadan hareketle ışıkta oluşturacakları dengesizliğin gözde uyumsuz tepkimelere yol
açacağını bilerek optik sanat akımını başlatmışlardır.

123