Page 100 - ESTETİK 11

düşünürlere göre gerçek sanatın
ahlaksal bir mesajı olmalı, insan-
ların ahlaki duygularını geliştirme-
li veya ahlaki eylemlerine olumlu
katkıları olmalıdır. Şayet sanat
bunlara katkı sunmuyorsa boş bir
oyun, eğlence ve hayattan kaçıştır
(Görsel 4.4).

Bunun tam tersi olan görüş ise
felsefede “estetizm” diye adlan-
dırılan görüştür. Birinci görüşün
tersine ahlakı sanatın bir hizmet-
kârı olarak görür. Bu bakış açısına
göre bir insanın yaşayabileceği en
haz verici deney, en yoğun heye-
can, sanat deneyimi ve sanat he-
yecanıdır. Şayet onun herhangi bir
şekilde ahlaki değerlerle çatışması
söz konusu ise yapılması gereken
şey ahlaki değeri feda etmektir.

Şüphesiz sanat deneyimi insan
için en büyük bir haz verici de-
neyimdir. Ama insan yalnızca haz
verici deney için yaşayan bir var-
lık değildir. Estetik değer biricik
değer değildir. İnsanın estetik yö-
nünün yanında kendisi için değerli
Görsel 4.4: Kapıdaki Sokak Müzisyenleri, 1665, Jacob Ochtervelt, 68,6x57,2 olan bilgi ve ahlaki deneyimi de
cm, Tuval üzerine yağlıboya, St Louis Sanat Müzesi, Missouri, ABD vardır.

SoruYorum

Güzel ve iyi kavramını sorgulamak için aşağıdaki soruları sınıf arkadaşlarınızla
birlikte cevaplayınız.

1. “Güzel” nedir?
2. “İyi” nedir?
3. “Güzel” ve “iyi” aynı mıdır? Bu kavramlara örnekler verebilir misiniz?
4. Platon’un “İyi ideası bütün ideaların özüdür, güzelliğin de özüdür.” sözünden
yola çıkarak güzel ve iyi kavramı arasındaki ilişkiye dair görüşlerinizi açıklayı-
nız.
5. Kant’ın “İyiden duyulan hoşlanma, kavrama duyulan hoşlanmadır.” sözünden
yola çıkarak “iyi” kavramını değerlendiriniz.

98