Page 103 - ESTETİK 11
P. 103
Bilgi
Notu
‘‘
Felsefi düşünce tarihin-
de, bilgisel bir değer
olan doğruluk ve estetik
bir değer olan güzellik
kavramları arasında bir
ilgi olduğunu savunan
düşünürler olduğu gibi bu
değerlerin birbirlerinden
bağımsız olduğunu savu-
nan düşünürler olmuştur. ‘‘
Görsel 4.11: Bahçedeki Acı,
1626–1627, Nicolas Poussin,
61,3x48,6 cm, Bakır üzerine
yağlı boya, Metropolitan Sanat
Müzesi, New York, ABD
rinin onun kavrama dayanmamasından kaynaklandığını belirtir. Kant’a göre güzel, ge-
nel bir hazzın objesi olarak tasavvur edilen bir şey olarak kavrama dayanmayan şeydir.
Güzelin benim hoşlanmam ve hoşlanmamamla ilgisi vardır. Güzel olan şey somuttur.
Güzellik aklımızdan çok duygularımıza ve hayal gücümüze dayanır. Doğruluk ise bir yar-
gının, bilginin akılla bilinmesidir. Doğruluk kavram ve soyutlanma ile ilgilidir. Doğruluk
bir mantık yargısıdır. Güzellik ise bir değer beğeni yargısıdır. Bu yüzden “güzel”in bir
bilgisel mantıksal olan doğrulukla hiçbir ilgisi olamaz (Görsel 4.11).
SoruYorum
Güzel ve doğruluk kavramını sorgulamak üzere aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1. Doğruluk nedir? Doğruluk olarak değerlendirilen nedir?
2. Güzellik ve doğruluk aynı mıdır? Güzellik ve doğruluk arasında ne gibi örtüş-
meler ve ayrışmalar vardır?
3. Doğru olarak değerlendirilen kavramlar insanları güzele ulaştırır mı?
4. Sanat bilginin kaynağı olabilir mi?
5. Matematiksel doğru ile güzel arasında nasıl bir ilgi/bağlantı olabilir?
101