Page 105 - ESTETİK 11

19. yüzyılın ikinci yarısında baş-
layıp 1960’lı yıllara dek süren ve
modernizm olarak adlandırılan bu
dönemde birçok sanat akımı or-
taya çıkmıştır. Sanatçının duygu-
larını ön plana alan dışa vurum-
culuk (ekspresyonizm), renklerin
etkisine ve şiddetine önem veren
fovizm (Görsel 6.3), mantık dışılı-
ğa, bilinçaltına ve rüyalara önem
veren gerçeküstücülük (sürrea-
lizm) (Görsel 6.4), biçimlerin ve
renklerin öznel kompozisyonuna
dayanan soyut sanat bu dönemin
önde gelen akımları arasında yer Görsel 6.3: Kırmızı Oda, Henri Matisse, 1908,
alır. Bununla birlikte 1. Dünya Hermitage Müzesi, St. Petersburg, Rusya
Savaşı’nın yol açtığı bunalım or-
tamında bir tepki olarak Dada
hareketi ortaya çıkmıştır. Yerle-
şik sanat anlayışına karşı çıkan
gösterileriyle kendisinden sonraki
birçok oluşumun öncüsü ve ilham
kaynağı olan Dada’nın en büyük
katkısı, sanat kavramının kapsa-
mını genişletmesi olmuştur. Sanat
artık tek bir türde etkinlik alanı
olmaktan çıkmış, birçok türün
yanı sıra düşüncenin ve eylemin
karışımı olarak sergilenmeye baş-
lamıştır. Görsel 6.4: Kırmızı Kış, Yves Tanguy [İv Tanguy
(1900-1955)], 1932, Özel koleksiyon, New York, ABD

DERS DIŞI ETKİNLİK

Modernizm Dönemi sanat akımlarından izlenimcilik, kübizm, dışa vurumculuk, soyut
sanat ve gerçeküstücülüğün günümüz sanatına etkisini araştırınız. Bu akımlara dayalı
sanat çalışmalarının 21. yüzyılda devam edip etmediğini tespit ediniz.

2. Dünya Savaşı sonrası kaos ortamında ülkelerinden kaçarak Amerika’ya göç eden sa-
natçıların etkisiyle sanatın yeni merkezi Amerika olmuştur. M. Duchamp, J. Miro ve
1940’larda New York’ta ortaya çıkan soyut dışa vurumculuğa büyük etkisi olan Hans
Hofmann [Hans Hofman (1880-1966)] gibi 20. yüzyılın sanatını etkileyecek olan bir-
çok sanatçı Amerika’nın sanatın yeni merkezi olmasını sağlamıştır.
Tüketim toplumunun doğmasına neden olan yaşam tarzı ve ekonomik düzen (kapita-
lizm) sanatı da etkilemiştir. 1950’lerde Amerikan soyut dışa vurumculuğunun seçkinci
sanat anlayışına tepki olarak tüketim toplumuna ve kitle kültürüne önem veren pop
sanat (pop art) akımı ortaya çıkmıştır.

103