Page 22 - GELENEKSEL TÜRK SANATLARI MİNYATÜR 11
P. 22
Nakkaş Sinan Bey (15.yy)
Fatih'in Saray Nakkaşı ve ilk Türk minyatürcülerinden-
dir. Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet'i gül koklar-
ken tasvir eden çalışmasıyla tanınır. Doğumu ve ölümü
hakkında kaynaklarda pek bir bilgi bulunmayan Sinan
Bey'in hayatına ait bilgiler de çok sınırlıdır. Hayatına dair
bulunabilecek bütün bilgiler ise elimize ulaşan minyatür-
leri ile İtalya'ya resim öğrenimi için gönderildiği ve orada
Rönesans resim tekniğini öğrenerek yurda döndüğü bil-
gileriyle sınırlıdır.
Nakkaş Sinan Bey minyatüründe Ali Kuşçu, Fatih Sultan
Mehmet’in huzurunda el öptükten sonra, koltuğunun
altında resmettiği şeyi çıkarıp Fatih Sultan Mehmet’e
“Efendim, eğer kabul buyurursanız bu kitabı getirdim.”
Görsel 1.33: Fatih Sultan Mehmet Han
ve Ali Kuşçu, Nakkaş Sinan, TSMK der (Görsel 1.33). Söz konusu kitap yüzyıllardan beri net
bir şekilde çözülemeyen Ay’ın hareketlerine dairdir. İsmi,
"Hall-ü Eşkâl-i Kamer" (Ay’ın Safhalarının Açıklanması)
olan bu eser, hatasız olarak Ay’ın hareketlerini ve bir ay
içerisinde aldığı şekilleri hesap ile göstermektedir.
Matrakçı Nasuh (16.yy)
Matrakçı Nasuh, Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkan
topraklarında dünyaya gelmiştir. Nakkaşlığının yanı sıra
iyi bir tarihçi, matematikçi, hattat ve silahşordur. Matrak-
çı adıyla bilinmesi, sopalarla oynanan bir tür savaş oyu-
nu olan ''matrak'' oyununda usta olmasıyla ilgilidir. Yavuz
Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde
tarih yazmakla görevlendirilen şairdir. Matrakçı Nasuh,
fethedilen kentleri, kale ve limanları resmederken farklı
bir form dili kullanmıştır. Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Ira-
keyn adlı yazma kitabında, Kanuni'nin Irak seferi sırasın-
da Osmanlı ordusunun konakladığı yerleri resmeder ve
anlatır (Görsel 1.34). Osmanlı minyatüründe topoğrafik
ressamlık adı verilen yeni bir tasvir türü geliştirmiştir
Görsel 1.34: Sultaniye, İran, Matrakçı Nasuh, TSMK
(Görsel 1.35).
Görsel 1.35: Halep şehri, Matrakçı Nasuh, Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn, TSMK
19