Page 77 - İKİ BOYUTLU SANAT ATÖLYE 12

Otomatizm (1920): Freud’un özgür
akıl yürütme fikrinden (bilinçsiz zihni
açığa çıkarma arzusu) esinlenerek Joan
Miro (Coan Miro) ve Max Ernst (Maks
Enst) gibi sanatçılar otomatik resim-
ler oluşturmuşlardır. Sanatın bu özgür
yolu, Miro’nun kendi kişisel işaret diline
dönüşmesini sağlayan basitleştirilmiş
organik şekillere yol açmıştır (Görsel
2.28). Bu anlayışla oluşturulan eser-
ler; estetik yargılara, ilke ya da kural-
lara bağlı kalmadan akıl denetiminden
uzak, bilinci devre dışı bırakıp otomatik
bir biçimde yapılan sanatsal çalışmalar-
dır. Da dacıların ortaya attığı bu anlayış Görsel 2.28: Boyama, 1927, Joan Miró, Tate Galerİ, İngiltere
daha sonra gerçeküstücüler tara fından
da kullanılmıştır.
Eylem Resmi [Action painting (1940-1960)]: Amerikalı eleştirmen Harold Rosenberg’in
(Herıld Rozınbörg) Jackson Pollock’un (Ceksın Polık) resim yapma tutumunu tanımlamak için kul-
landığı terimdir. Bu akım, soyut sanat anlayışlarından ve modernist düşüncelerden doğan bir res-
im akımıdır. Akım sanatçıları otomatizmden etkilen miştir. Jackson Pollock bir sergide 1947 yılında
büyük boyutlu tuvalleri yere serdikten sonra üzerine boyayı döküp damlatarak ya da akıtarak
resimler yapmıştır (Görsel 2.29). Eleştirmenlerin sarsıcı bulduğu bu resimleri Jackson Pollock bir
yıl süre ile sergilemiştir. Sergiden sonra Yves Klein (İv Klayn), Mark Tobey (Mark Tobe) gibi genç
ressamlar da bu tarzı benimsemişlerdir.
Renk Alanı Resmi [Colourfield Painting (1940-1960)]: Soyut dışa vurumculuğun başka bir
şekli olan renk alanı resmi, Mark Rothko [Mark Rodko (Görsel 2.30)], Barnett Newman (Barnet
Nivmın) ve Clyfford Still (Kliffırd Sıtil) gibi ressamları tanımlamak için kullanılmıştır. İzleyicide med-
itasyonel bir etki oluşturmak amacı ile yapılmış belirgin bir ilgi odağı olmaksızın büyük, yumuşak
kenarlı renk alanlarından oluşan basit bileşimli kompozisyonlardır.

Görsel 2.29: Sarı Adalar, 1952, Jackson Pollock, Tate Galerİ, İngiltere Görsel 2.30: Bordo Üzerine Kırmızı, 1959,
Mark Rothko, Tate Galerİ, İngiltere

75