Page 151 - GENEL SANAT TARİHİ 10

MODERNİZME YENİ BAKIŞ: 1945 VE SONRASI SANAT AKIMLAR

METİN ANALİZİ Aşağıda verilen metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.

Joseph Beuys’un şu an Tate Galerisinde sergilenen “Yağ Pili” adlı eseri bir kutu içinde pil, yağ ve
keçeden oluşan materyalleri içermektedir. Kutunun içinde sağ tarafta kalaydan yapılmış açık bir
sığır konservesi ve konserve içinde özellikle Hindistan cevizinden margarin bulunur. Margarin şu
anda üzerinden zaman geçtiği ve kartonla etkileşimde olduğu için kabın dışına taşmış vaziyettedir.
Kutunun ortasında duran metal parçasının içine keçe ve yağ yerleştirilmiş, her bir keçe parçası
aralara yağ sürülerek birbirine bağlanmıştır. Kutunun içinde birbiri ile etkileşim içinde bulunan bütün
materyaller, pilin elektrik yüklü olduğunu ve enerji sağladığını ima eder. Beuys genellikle işlerinde
elektrik ve enerji gücünü fiili olarak kullanarak malzemelerin enerji üreten yapısını ortaya koymaya
çalışır. Beuys; sıcaklık, soğukluk, enerji, elektrik gibi kavramların insan aklı ile ilgili olduğunu
düşünür. İnsan, aklın varlığı dışında olan güçleri ve zıt kutupları düşünmek zorundadır. Sıcaklık ve
soğukluk kavramları işlerinin merkezî teorisini oluşturur.
Yazarlar tarafından hazırlanmıştır.

1. Beuys eserini oluştururken hangi malzemeleri kullanmıştır?
2. Beuys çalışmalarında neden elektrik ve enerji gücünü kullanmıştır?
3. Sanatçının bu çalışması ile ilgili düşünceleriniz nelerdir? Açıklayınız.

Performans Sanatı

XX. yüzyılın ikinci yarısında dikkat çeken ancak 1970’lerde başlı başına bir tür olarak kabul
edilmeye başlanan performans sanatı “beden sanatı”, “happening”, “aksiyon” gibi çeşitli başlıklar
altında gündeme gelmiş; Fluxus, feminist sanat, arazi sanatı gibi farklı akımlar içinde de
uygulanmıştır. Performans sanatı, kavramsal sanata yönelen sanatçıların kendilerini her şeyden
önce bedenleriyle ifade edebilmelerinin en doğrudan yolu hâline gelmiştir. Bu açıdan performans,
sanatçıların geleneksel mekânlara, galeri ve müze gibi belli bir ideolojiyi barındıran ortamlara
karşı muhalif bir tavrı dile getirebildikleri, kendi ideolojik karşı duruşlarını daha aktif bir biçimde
ortaya koyabildikleri, sanat piyasasının dinamiklerine aykırı bir malzeme olarak kendi bedenlerini
kullandıkları, resim ve heykel gibi geleneksel kategorilerin ötesinde disiplinler arası yaklaşımlarla
sanatın tanımını ve sınırlarını sorguladıkları bir ifade biçimi olarak gündeme gelmiştir.
Performans sanatının özellikleri:

• Genellikle iki boyutlu yüzeyler üzerinde temsil edilen beden, başlı başına sergilenen bir
sanatsal malzemeye dönüşmüştür.

• İzleyici önünde sahnelenen bir tür olması açısından tiyatroyla benzerlik gösterir.
• Tiyatro kadar şiiri, müziği, dansı da içerebilen sınırsız yaklaşımlar bütünüdür.
• Bir ya da birkaç sanatçıyla düzenlenebilir.

• İzleyicinin önünde ya da izleyiciden uzak olabilir.
• Birkaç dakika, birkaç saat ya da birkaç gün sürebilir.

• Fotoğraf ya da video kayıtları hâlinde sergilenebilir. Performans sanatı, gerçek anlamda
uluslararası bir nitelik gösterebilmiş sanat akımları arasındadır.

Fransız sanatçı Yves Klein’ın (İv Kıleyn) (1928-1962) çalışmaları kavramsal sanat, performans sanatı
ve çevre sanatının estetik dünyasında kendini var etmiş, kurguladığı gösterilerle koleksiyonculara
ve sanat izleyicisine yeni ve avangart bir üslup sunmuştur. 1961 yılında çıplak bedenli kadınları
bulduğu mavi pigmentli boya ile lekeleyerek tuval üzerinde fırça gibi kullanmıştır.

149