Page 82 - GENEL SANAT TARİHİ 10

GENEL SANAT TARİHİ

METİN ANALİZİ Metni okuyunuz. Aşağıda verilen 3.14 numaralı “Krizantem” adlı çalışmayı örneğe
uygun olarak tamamlayınız.

Bir Tasarım Ustası: William Morris (Wilyım Morris) (1834-1896)

İngiliz şair, yazar, çevirmen, iş adamı,
sosyal aktivist ve tasarımcıdır.
Fayans, duvar halısı, halı, muşamba,
vitray ve mobilya tasarımları ile
tanınmıştır. 1864 yılında ilk duvar
kâğıdını üretmiştir. Tasarlamış
olduğu kumaş ve duvar kâğıtları
günümüzde dahi kullanılmaya devam
etmektedir. İngiliz sanat kuramcısı
John Ruskin’in (1819-1907) makinenin
uygunsuz, düzensiz, fonksiyonsuz
biçimler ürettiğini; el sanatlarına,
doğaya yeniden dönülmesi gerektiğini
savunduğu fikirleri Morris’i de
etkilemiş ve bu konularda çalışmalar
yapmıştır. Morris her sanatçının aynı
zamanda bir zanaatçı olduğunu ve
makinenin el sanatlarını yok ettiğini
savunmuştur.
Morris; çağdaş toplumda, makinenin
ortaya çıkışıyla karşılaşılan sanat
objesinin birden fazla ve çeşitte
yapılmasının sanat olamayacağını
ve gerçek sanat objesinin sanatçı
tarafından üretilmesi gerektiğini
savunmuştur. Onun öğretisinin
dayandığı temel; sanat ve zanaat
ilişkisidir. Döneminde genellikle
geometrik tasarımlar yapılırken
Morris sarmaşık güller, kuşlar,
böcekler, papatya ve meyve şekillerini
kullanmıştır. Desenlerinde genelde
büyük motiflerin arkasına küçük
noktalar ve asma filizleri yerleştirerek
doğal derinlikler vermeye çalışmıştır.

William Morris’te üç özellik dikkat
çeker:
1. Kullandığı malzeme ve teknikleri iyi
tanıması,

2. Geometrik formdan kaçması
(doğallıktan uzaklaşmamak için),
renklerinin temiz ve gölgelemelerinin
açıklayıcı özellikte olması,
Görsel 3.14: Krizantem, William Morris, 1877, William Morris Galerisi, Londra
3. Sanat tarihi okuması ve eski
çalışmalardan yararlanması.
W. Morris’in sanatsal bakış açısı birçok sanatçı tarafından benimsenmiş ve desteklenmiştir. Bu
sayede el sanatlarına dayalı bir sanat akımı oluşmuştur. Yapmış olduğu çalışmalar pahalı olduğu
için fakir işçi kesim yerine zengin koleksiyonculardan rağbet görmüştür.

Dilmaç, Oğuz. “Tasarım Eğitimi Tarihi ve William Morris”. s. 10.11.12

80