Page 83 - GENEL SANAT TARİHİ 10

MODERNİZM VE SANATTA YENİLİKLER

Seramik, Cam ve Diğer Sanatlarda Art Nouveau Hareketi

XX. yüzyılda etkili olan Art nouveau hareketi mimari, edebiyat, müzik, resim ve uygulamalı sanatlar gibi
birçok sanat dalını etkilemiştir. Bu harekete bağlı kalan sanatçılar sanat ve zanaat arasındaki farkı ortadan
kaldırmak, yeni bir sanat dili yaratmak, malzemenin işlevselliğine bireysel bakış açısı katmak ve toplumun her
kesiminden insanın sanat nesnelerine erişilebilirliğini sağlamak gibi ortak amaçlara sahiptir.

Art nouveau hareketi birçok sanat dalını etkilediği gibi seramik, cam ve diğer alanlarda da etkili olmuştur.
Özellikle seramik alanında yapılan çalışmalarda art nouveau hareketinin temelini oluşturan formlar etkili
olmuştur. Süsleme ve renk ile uğraşmayı seven sanatçıların elinde geleneksel tarzda vazolar ve onların
kulpları kıvrak eğimli yeni bir görünüm kazanmıştır. Vazoların kulpları daha özgür ve özgün tasarımlarda
yapılmış, kabartma ve dekorlar ön plana çıkmıştır. Vazoların ağız ve boyun kısımları uzatılarak zayıf silüetler
oluşturulmuştur (Görsel 3.15 ve 3.16).

Görsel 3.15: Vazo, Metropolitan Müzesi, New York Görsel 3.16: Vazo, Metropolitan Müzesi, New York

Art nouveau hareketinde detay süslemeler cam ve ışıkla yapılmıştır. Sanatçıların çalışmalarında bitkisel
motifler, kadın figürleri, kıvrılan bükülen çizgiler yoğun olarak kullanılmıştır. Bitki, hayvan, deniz yaşamı ve
hatta insan figürleri cam üzerinde sembolik bir anlam taşıyan zengin bir ifade dili ile anlatılmaya çalışılmıştır
(Görsel 3.17).
Cam ve mücevher sanatına getirdiği yeniliklerle
tanınan Fransız sanatçı René Lalique (Höne Lalik)
(1860-1945) yılında Marne’de (Fransa) doğmuştur.
Cam ve mücevher sanatı tasarımlarına getirmiş
olduğu yeniliklerle tüm dünyada tanınmıştır. Altın
madeni dışında o güne kadar kullanılmamış olan
farklı malzemelerle cam ve mücevher tasarımları
yapmıştır. Tasarımlarında genellikle gümüş, bronz,
fil dişi, renkli ve opal camlarla yarı değerli taşlar
ve benzeri madenleri tercih etmiştir. Sanatçının
çalışmalarında görülen çiçek, su perisi, yarı kadın
yarı balık figürler, kelebek ve bazı hayvan figürleri
art nouveau hareketinin etkilerini göstermektedir.

Görsel 3.17: Çeşitli cam vazolar, Metropolitan Müzesi, New York

81