Page 127 - TÜRK İSLAM SANATI 11

Orta Çağ Anadolu Türk Sanatı

Ç) Dulkadiroğulları Devri
Kahramanmaraş Kalesi’nin güney eteklerinde yer alan Maraş Ulu Camii özgün bir
Dulkadirli eseri olup caminin ana mekânı dikdörtgen şeklindedir. İnşa tarihi 1442-1454 yılları
arasında olan yapı, 1501 yılında onarım geçirmiştir. Doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen
bir form gösteren yapının harim kısmı mihraba dik atılan sivri kemerler ile yedi sahına
bölünmüştür. Enine dikdörtgen planlı olan yapı çok ayaklı sivri kemerler üzerine ahşap
çatılı olarak inşa edilmiştir. Kuzeyinde son cemaat yeri ve camiden ayrı bir minaresi bulun-
maktadır (Görsel 5.59). Minarenin taban kısmı karedir. Minare, bölge camilerinde olduğu
gibi kapalı şerefeli olup üstü çifte şemsiye çatıyla örtülmüş ve küçük bir külahla kapa-
tılmıştır. Şerefe altı mukarnas ve değişik motiflerde rozetlerle süslenmiştir. Caminin son
cemaat yerindeki ahşap tavanı kalem işi süslemeleriyle dikkat çekmektedir. Üçgen şeklinde
olan mihrap; mukarnas, palmet, lotus motiflerinden oluşmuştur.

Görsel 5.59: Ulu Camii, Kahramanmara
Beyliğin son yıllarında inşa edilen Elbistan Ulu Camii, son cemaat yerine açılan
cümle kapısı ve kitabesi ile daha önce yapılmış olan bir Selçuklu camisinin yerine
kalıntıları korunarak yeniden inşa edilmiştir. Dört kalın paye üzerine oturan orta kubbesini
dört yanda yarım kubbeler çevrelemekte, köşelerinde de küçük birer kubbe bulunmaktadır
(Görsel 5.60). Ön kısımda ise üç çapraz tonozlu son cemaat yeri vardır. Yapının
mihrabındaki dekoratif taş süslemeler Memlûk sanatının etkisini göstermektedir. Elbistan
Ulu Camii; son cemaat yeri, minaresi, kemersiz taşınan merkezî kubbesi, dört yöndeki
yarım kubbeleri ve basık köşe kubbeleriyle 16. yüzyıl Mimar Sinan Dönemi merkezî
kubbeli camilerine örnek oluşturmaktadır.

Görsel 5.60: Elbistan Ulu Camii, Kahramanmara

124