Page 146 - TÜRK İSLAM SANATI TARİHİ 11

6. ÜNİTE
Lirik soyutlamada sanatçının ifadesi boya ve fırçalarıdır. Renk önemli bir yer
tutmaktadır. Lirik soyut çalışmalar yapmış sanatçılar arasında; Şemsi Arel, Abidin Dino,
Sabri Berkel, Abidin Elderoğlu, Şevket Arman, Fahrünnisa Zeid ve Devrim Erbil yer
almaktadır. Bu sanatçılar lirik soyutlamalarında geleneksel sanatlardan yararlanmıştır.
Lirik non-figüratif (non-figüratif: figürsüz) çalışan sanatçılarımızdan bazıları; Nejad
Melih Devrim, Zeki Faik İzer, Fahrünnisa Zeid (Görsel 6.37), Adnan Turanî, Selim Turan,
Lütfü Günay, Burhan Doğançay, Güngör Taner, Hasan Pekmezci, Eren Eyüboğlu, Bedri
Rahmi Eyüboğlu, Devrim Erbil ve Adnan Çoker’dir.

Görsel 6.37: Kompozisyon,
Fahrünnisa Zeid, 1953, Resim ve
Heykel Müzesi, İstanbul

Pop Art
Popüler sanat anlamına gelen pop art, II. Dünya Savaşı’ndan
sonra endüstrinin gelişmesi ve tüketimin artmasının sanattaki
yansımasıdır. 1950’lerin sonunda İngiltere’de doğan, 1960’larda
Avrupa ve Amerika’da gelişim gösteren akım; araba, sinema
artistleri, pizza, hamburger, konserve ve patlamış mısır gibi
konuları ele almış ve yüceltmiştir. Türkiye’de pop art, 70’li yılların
ikinci yarısından itibaren Batılı devletlerde olduğu gibi kitle
iletişim araçları ve seri üretimle birlikte görülmeye başlanmıştır.
Türk sanatçılar başlangıçta Batı’da var olan konu, şekil ve teknikler
ile pop artı uygulama yoluna gitmiş; sonraları gerek bu sanatçılar
gerekse bu sanatçılardan sonra eser veren sanatçılar Türk
popüler kültürünün çeşitli kişi, figür ve olgularını eserlerinde
kullanmışlardır. Batı’da var olan eleştirel, övgüsel ve kimi zaman
mizahi algılayış tarzı Türk pop sanatında da yerini almıştır. Türk
toplumunu etkileyen siyasi, kültürel, sanatsal ve geleneksel
objeler pop art vasıtası ile daha geniş kitlelere ulaşmıştır. Murat
Tosyalı (Görsel 6.38), Halil Altındere, Balkan Naci İslimyeli, Hakan
Onur, pop art alanında çalışmalar yapan sanatçılarımızdandır.
Görsel 6.38: İbrahim Toraman, Murat Tosyalı, 2013

144