Page 147 - TÜRK İSLAM SANATI 11
P. 147
Osmanlı Dönemi Sanatı
1396-1400 yılları arasında Yıldırım Bayezid tarafından yaptırılan Bursa Ulu Camii
çok kubbeli camilerin önemli örneklerindendir. Caminin içi kemerlerle birbirine bağlanan
on iki paye ile yirmi bölüme ayrılmış, her bölümün üzeri aynı büyüklükte kubbe ile kapa-
tılmıştır (Görsel 6.2). Mihrap doğrultusunda ikinci kubbenin üzeri açık bırakılmış ve
altına on altı köşeli ve üç çanaklı fıskiye şeklinde bir havuz yapılmıştır. Kalın duvarlarla
çevrili olan camide son cemaat yeri yoktur. Kesme taştan yapılan eserin kuzey cephesinde
iki minaresi bulunmaktadır. Minberi çivi kullanılmadan birbirine geçmeli olarak
(kündekâri) yapılmış ve bitkisel motiflerle süslenmiştir. Yapıda taş işçiliği, kalem işi
süslemeler ve hat sanatının seçkin örnekleri yer almaktadır. Mihrap ise sütunceli ve
mukarnaslı olarak yapılmıştır.
Görsel 6.2: Ulu Camii, Bursa
Mimari ve süsleme özellikleriyle Erken Osmanlı Dönemi’nin en önemli eserlerinden
birisi olan Bursa Yeşil Camii, adını ünlü çinilerinden almıştır. Eser ters “T” planlı (zaviyeli)
camilerden olup 1419-1420 yılları arasında Çelebi Sultan Mehmet tarafından Mimar Hacı
İvaz Paşa’ya yaptırılmıştır. Medrese ve türbesi ile beraber külliye olarak inşa edilen
camide arka arkaya iki kubbeli bir ana mekân bulunmaktadır. Bu ana mekânın doğu ve
batı yönlerinde ise ana kubbeye nazaran daha küçük olarak yapılmış kubbeli iki eyvan
bulunmaktadır. Eyvanların kuzey ve güney yönlerinde ise dört oda bulunmaktadır. Eserde
son cemaat yeri bulunmamaktadır.
Yapıya, büyük ve zengin süslemeli bir taç kapıdan girilmektedir. Anadolu Selçuklu taç
kapılarını çağrıştıran bu kapı zengin süsleme şeritleri ve mukarnaslı kavsarası ile dönemin
en görkemli örneklerindendir. Eserin mihrabı tümüyle renkli sır tekniğinde çinilerle kap-
lanmıştır.
Yapımına 1403 yılında başlanmış olan Edirne Eski Camii (1403-1414), Çelebi Mehmet
tarafından tamamlatılmıştır. Çok kubbeli camilerdendir. Kare planlı cami dört iri paye ile
birbirine eşit dokuz bölüme ayrılmış ve her bölüm bir kubbe ile örtülmüştür. Merkezde yer
alan kubbe dört ayak üzerine oturmaktadır. Kesme taş ve tuğla sıralarından dekoratif olarak
yapılmış beş bölümlü son cemaat yeri yapıya sonradan eklenmiştir. Camiden sonra Sultan
II. Murat tarafından yaptırılan iki şerefeli minare kare bir kaide ile yerden başlayıp badem-
lerle kalın gövdeye geçerek silmeli şerefelerle yapılmıştır.
144