Page 156 - TÜRK İSLAM SANATI TARİHİ 11

6. ÜNİTE
Minyatür Sanatı
Minyatür; bir kitabı, madalyonu ya da küçük boyutlu herhangi bir objeyi bezemek amacıyla
yapılan küçük resimlere verilen isimdir. Konu olarak peyzajlar, portreler, olaylar ve bilimsel
Kelimeleri bul etkin- konuları işleyen Türk minyatür sanatında perspektif görülmez. Ön plandakiler alta, arka
liğine ulaşmak için plandakiler üste yerleştirilerek düzenleme yapılmıştır. Çizgiler tek çizgi şeklindedir, yer yer
karekodu cihazınızla kalınlaşıp inceldiği görülmez. Nakkaş elindeki renkleri saf hâlleriyle kullanmıştır. Kırmızı, sarı,
okutunuz.
yeşil, turuncu ve mavi en çok kullanılan renklerdendir.
Süheyl Ünver (1898-1986), geleneksel Türk sanatlarına olan ilgisi sayesinde talebe olarak
başladığı Medrest’ül Hattatin’e minyatür muallimi olarak devam etmiştir. Akademi öğren-
cileriyle yaptığı araştırma programı dahilinde İstanbul’daki müze ve kütüphanelerde bulu-
Bulmaca etkinliğine nan minyatür ve tezhip örneklerinin toplanmasını sağlamıştır. Bunun dışında Topkapı Sa-
ulaşmak için karekodu
cihazınızla okutunuz. rayı Baba Nakkaş nakışhanesinin onarılmasında da görev almıştır. 1952 yılının Ocak ayında
Topkapı Sarayı’nda bir minyatür sergisi açmıştır (Görsel 6.62).
Yöresel konulara eğilen ve resimlerinde yerel renkleri, geleneksel ve folklorik değerleri ön
plana çıkaran Turgut Zaim (1906–1974), yöntem olarak da geleneksel bir sanat olan min-
yatür sanatıyla ilgilenmiştir. Köy hayatını minyatür esinleriyle yorumlayan sanatçı, Anadolu
Kelimeleri sürükle et- insanını konu eden resimlerinde minyatür sanatını kendi üslubuyla tuvallerine taşıyan ilk
kinliğine ulaşmak için
karekodu cihazınızla sanatçı olmuştur. Sanatçının halk sanatına duyduğu yakın ilginin ürünleri, kendine özgü bir
okutunuz. yorumla tuvaline aktardığı göçerlerin ve köylülerin yaşam kesitleridir. Eserleri arasında Ana-
dolu Betimlemesi, Yörükler Köyü, Hamur Açan Kadın, Halı Dokuyanlar, Yaylada Yörükler,
Yün Eğirten Kadın, Orta Oyunu (Görsel 6.63) yer almaktadır.

Görsel 6.62: Minyatür, Süheyl Ünver, Özel Koleksiyon Görsel 6.63: Ortaoyunu, Turgut Zaim, Resim ve Heykel Müzesi, İstanbul

Turgut Zaim’in ‘‘Orta Oyunu” adlı eseri Levni’nin merkezi kompozisyon şemasının bir ben-
zeridir. Türk geleneksel tiyatro örneklerinden olan orta oyunu ve onu seyreden insanları,
titiz bir üslupla, minyatürü hatırlatan bir disiplinle tasvir etmiştir. Tüm yüzeye yayılan kom-
pozisyonda mavi, yeşil, turuncu, beyaz, kırmızı, siyah, sarı tonları en çok kullanılan renkler-
dir. Zaim, Türk minyatür resminin geometrik kompozisyon ve şematik figür esprisinden
hareket etmiş; bu geleneksel biçimi çağdaş bir üslupta resmedebilmesinde gösterdiği
ustalık ve özgünlükle kendisinden önceki ve sonraki sanatçılardan ayrılmıştır.

154