Page 158 - TÜRK İSLAM SANATI 11
P. 158
6. ÜNİTE
keskin simetri yerine değişik eksenler üzerine orijinal bir şehircilik görüşü hâkim olmuş,
yapı teraslar hâlinde yapılarak külliye binaları oturtulmuştur.
Külliyenin merkezinde bulunan ve klasik Osmanlı camilerinin en önemli örneklerinden
olan Süleymaniye Camii diğer binalardan ayrılmıştır. Cami, dört büyük fil ayağı üzerine
oturan merkezî bir kubbeye sahiptir. Bu kubbe, iki yarım kubbe ile desteklenmiştir. Eserin
genel yapısı piramidal olmakla birlikte küçük kubbeler, ağırlık kuleleri ve payandalarla çok
çekici bir hareket sağlanmıştır. Hem caminin hem de son cemaat yerinin kuzey köşesinde
iki adet olmak üzere toplam dört adet minare bulunmaktadır (Görsel 6.18). Camide beş
giriş kapısı vardır. Cami, süslemeleri bakımından yalın ve ağırbaşlılığı ile dikkat çeker.
Yapının hemen her yerinde kalitesini belli eden taş süslemeciliğinin en güzel örnekleri
mihrap ve minber kısmında kendini daha fazla belli etmiştir. Mihrap ve minberde çini
süslemeler sır altı tekniği kullanılarak yapılmıştır (Görsel 6.19). Kıble duvarı tarafında
bulunan renkli camların bir kısmı günümüze kadar gelmiştir. Yapı; vaaz kürsüsü ve abanoz
ağacından yapılmış olan kapıları, renkli camları, süslemeleri ile dikkat çekmektedir.
Görsel 6.18: Süleymaniye Külliyesi, İstanbul Görsel 6.19: Süleymaniye Camii Minberi, İstanbul
Külliyenin camiden sonra en önemli bölümünü oluşturan Süleymaniye Medreselerinin
yapımı 1557 yılında tamamlanmıştır. Bu medreseler Osmanlı Devleti’nin kurumlarından
olup caminin doğu ve batı taraflarında eş yapılar olarak yapılmıştır. Burada; Evvel, Sani,
Rabi ve Salis medreseleri bulunmaktadır. Özellikle ordunun tabip, cerrah ve mühendis
ihtiyacını göz önünde tutan Kanuni Sultan Süleyman, burada bir tıp medresesi, darüşşifa,
riyazıyat (matematik) öğrenimine mahsus dört medrese, bir darülhadis (hadis öğrenilen ve
okunan yer) ve bir tetimme (yükseköğretime hazırlık) yaptırmıştır.
Külliyenin içinde Kanuni Sultan Süleyman ve Mimar Sinan’a ait olan türbeler sadelikleri
ile dikkati çekmektedir. Kanuni Sultan Süleyman Türbesi Mimar Sinan tarafından 1559’da
yapılmıştır. Sekiz köşeli plana sahip olan yapıda, yarı yüksekliğe kadar hafif sivri kemerli,
düz saçaklı revaklar gövdenin etrafını çevirmiştir. Türbede çeşitli çini ve kalem işi süslemel-
er yer almaktadır. Caminin dış avlu duvarlarının karşısında ise Mimar Sinan’ın türbesi
bulunmaktadır. Türbenin duvarlarında iri palmet dizileri şeklinde süslemeler vardır.
Tıp medresesinin karşısında bulunan darüşşifa art arda iki avludan oluşmaktadır.
Psikiyatri servisinin olmasından dolayı diğer darüşşifalardan farklılık göstermektedir. Bu
darüşşifada hastalara müzikle tedavi yöntemi uygulamıştır.
155