Page 168 - TÜRK İSLAM SANATI 11

6. ÜNİTE

gösterir. Burada 16 sütuna dayalı 18 kubbe bulunur. Avlunun ortasında sekiz sütunlu
şadırvan bulunmaktadır. Dış görünüşünde kendini hissettirmeyen barok üslup özellikle iç
ayrıntılarda kendini göstermektedir. Mermer mihrap ve kullanılan sütun başlıkları tamamen
barok üsluba uygun olarak işlenmiştir.
Caminin tek şerefeden oluşan iki minaresi bulunmaktadır. Dış avludan caminin merkezi
mekânına çıkışı sağlayan merdivenler kavisli olarak yapılmıştır. Avlu kapısına yakın olarak
inşa edilen sebil tamamen barok tarzındadır. Külliyenin içinde bulunan Sultan III. Mustafa
Türbesi çokgen biçiminde yapılmış olup türbenin süslemelerinde barok üslup kendini
kuvvetli bir şekilde göstermektedir. 1765 yılında meydana gelen depremde büyük zarar
gören eser, 1782 İstanbul Yangınında da büyük hasar görmüş,1783 yılında tamir edilmiştir.
Ampir (empire) üslup tarzında yapılan Dolmabahçe Camii’nin inşaatı Bezmiâlem
Valide Sultan tarafından başlatılmış, eser 1853 yılında Sultan Abdülmecid tarafından
tamamlatılmıştır. Mimarı Nikoğos Balyan olan cami kare planlı ve tek kubbeli olarak inşa
edilmiştir. Kubbe dört kemer üzerine oturmaktadır. Caminin harim kısmı çok geniş
pencerelerle aydınlık bir ortama sahiptir. Süslemelerinde barok üslup kendini belli etmekte-
dir. Kırmızı beyaz mermer mihrap nişinin köşe dolgularında barok süslemeler, bordürde ise
geometrik süslemeler bulunmaktadır (Görsel 6.30). Minberin korkuluk levhalarında da aynı
süslemeler vardır. Son cemaat yerinin üstünde süslemeli bir hünkâr mahfili yer almaktadır.
Dönemin özelliği olarak çifte minareler aşırı derecede ince ve uzun olarak tasarlanmıştır.
Minarelerin şerefelerinde korint üslup kendini belli etmektedir.

Görsel 6.30: Dolmabahçe Camii minberi , İstanbul Görsel 6.31: Ortaköy Camii, İstanbul
Sultan Abdülmecid tarafından yaptırılan ve halk arasında Ortaköy Camii olarak bilinen
Büyük Mecidiye Camii 1854 yılında tamamlanmıştır. Ampir üslup tarzında yapılan camide
Dolmabahçe Camii’nde olduğu gibi dört kemerli kubbe sistemi uygulanmıştır. Yalnız dış
cepheler daha hareketli olarak yapılmıştır (Görsel 6.31). Caminin önünde kuzeyden batıya
doğru uzanan iki katlı hünkâr dairesi bulunmaktadır. Hünkâr dairesinin süslemeleri tama-
men barok tarzda yapılmıştır. Yapının minareleri bu dairenin içinden çıkmaktadır. Tek
şerefeli olarak yapılan minareler incelikleri ile dikkat çekmektedir. Şerefelerin alt kısım-
larında akant yapraklı süslemeler bulunmaktadır. Bu akant yapraklar altın yaldızla süslen-
miştir. Cephenin iki katlı yuvarlak kemerli pencereleri arasında sütunlar bulunmakta ve
yüksek pencereler harim kısmının aydınlık olmasını sağlamaktadır.

165