Page 166 - TÜRK İSLAM SANATI 11

6. ÜNİTE

Eklektik (karma) Üslup Dönemi (1860-1900) çok farklı sanat üsluplarının bir arada
kullanıldığı dönemdir. Osmanlı mimarisinde 19. yüzyılın sonlarına doğru görülen bu üslup-
ta, özelliği Türk sanatından alınan bazı motif ve unsurların yanında çeşitli Batı sanatlarından
alınan değişik elemanlar kaynaştırılarak tek bir bina üzerinde uygulanmıştır. Bu üsluba
uygun olarak yapılan eserler arasında İtalyan Mimar Montani tarafından yapılan Aksaray'da
Valide Pertevniyal Sultan Camii de bulunmaktadır. Bir başka örnek ise Gotik mimari ile
Türk sanatına ait unsurların bir arada kullanıldığı Ermeni Mimar ailesi Balyanlar tarafından
yapılan Çırağan Sarayı'dır. Bu dönemde yapılan bir başka örnek ise Prusya Yeni Rönesansı
tarzında yapılan Haydarpaşa Tren Garı’dır.
Avrupa’da etkili bu mimari tarzlar zamanla Türk sanatında da etkili olmaya başlayınca
Türk mimarların tepkisi ile karşılaşmış ve eski Türk sanatına dönüş arayışları başlamış Türk
neoklasiği denilen dönem sayesinde Mimar Kemaleddin, Mimar Vedat Tek ve Mimar
Muzaffer’in çabaları ile çok önemli eserler yapılmıştır. Bu dönemde milli mimari arayışları
hız kazanmış Selçuklu ve Osmanlı sanatlarına ait mimari ögeler özenle seçilmiş ve uygulan-
mıştır. Bu dönem daha sonra I. Milli Mimarlık Dönemi olarak adlandırılmıştır.

A ağıdaki metni okuyarak görsellerde bırakılan bo luklara gereken
Etkinlik 6.5.
açıklamanın numarasını yazınız.

Konya Aziziye Camii
1671-1676 yılları arasında Sultan IV. Mehmet’in yaptırdığı cami, 1867 yılında çıkan bir
yangın sonucu harap olmu tur. Cami, Sultan Abdülaziz’in annesi Pertevniyal Valide Sultan’ın
yardımıyla 1876 yılında yeniden yaptırılmı tır. Eserde barok, ampir, rokoko üsluplarının
karı ımı olan mimari tarz benimsenmi tir. Yapının kapı ve pencere kanatları hariç hemen
hemen tamamı kesme ta tan yapılmı tır. Caminin pencerelerinin kapılarından büyük
olmasından dolayı iç mekânı oldukça aydınlıktır. Son cemaat yerinin sağ ve sol kısımlarında
Kuzey Afrika etkisi görülen fener ekilli minareleri bulunmaktadır. Caminin mihrap, minber
ve pencereleri barok moti erle süslenmi tir.
Yazarlar tarafından düzenlenmi tir.

1. Klasik Dönem’den farklı olarak kapı ve pencereler yüksek yapılmı tır.
2. ”C” ve “S” ekilli süslemeler tercih edilmi tir.
3. Yapılan eserlerin iç kısımları daha aydınlıktır.
4. Fener eklindeki minarelerde Kuzey Afrika tarzı görülmü tür.
5. Mihrap, minber ve pencerelerinde barok süsleme etkisi vardır.

163