Page 76 - TÜRK İSLAM SANATI TARİHİ 11

4. ÜNİTE
Türkiye Selçukluları eğitime önem vermiş ve bu alanda hizmet verecek çok sayıda
medrese yaptırmıştır. 1251 yılında Vezir Celaleddin Karatay tarafından yaptırılan Konya
Karatay Medresesi bu yapılardan biridir. Doğu-batı yönünde kareye yakın dikdörtgen
şemaya sahip yapı, kapalı avlulu medrese grubunda yer almaktadır. Tek katlı ve tek
eyvanlı olarak inşa edilen yapının mermer süslemeli taç kapısı doğu cephenin sol
köşesindedir. Taç kapıdan ilk olarak kare biçimli bir odaya oradan da kapalı avluya geçiş
sağlanmaktadır. Ortasında havuzun bulunduğu kare planlı avlu, kubbeli üst örtüdeki
aydınlık feneriyle aydınlanmaktadır. Yapının kuzey ve güney yönünde tonoz örtülü
dikdörtgen şekilli üçer öğrenci odası, batıda çini mozaik süslü ana eyvan, eyvanın her
iki köşesinde kare planlı odalar görülmektedir (Görsel 4.6).

Görsel 4.6: Karatay Medresesi iç
görünümü, Konya

1271’de III. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında Vezir Sahipata Fahreddin Ali tarafından inşa
edilen Sivas Gök Medrese, açık avlulu medreseler grubundadır. Doğu-batı yönünde dik-
dörtgen biçimli yapı, tek katlı ve dört eyvanlı olarak inşa edilmiştir. Batı cephesinin her iki
yanında bulunan tek şerefeli minareler ve cephenin ortasındaki taç kapı, yapının dikkat çeken
yönleridir. Mukarnas kavsaralı taç kapının süslemeleri yazı, figür, geometrik ve bitkisel motif-
lerle zenginleştirilmiştir. Ya-
pının bir başka önemli yönü
taç kapının solunda en eski
Türkiye Selçuklu çeşmesini
barındırmasıdır. Dikdörtgen
planlı açık avlunun revak-
larka çevrili kuzey ve güney
yönlerinin ortasında tonoz
örtülü eyvan, eyvanların her
iki yanında yine tonoz örtülü
öğrenci odaları yer almakta-
dır. Avlunun doğu yönünde-
ki eyvan ile her iki yanında
yer alan tonoz örtülü birer
oda diğer mekânlara göre
daha büyüktür. Esere gök
adını veren çini süslemeler
ile taç kapıda yer alan taş
süslemeler yapıyı önemli kıl-
maktadır (Görsel 4.7).
Görsel 4.7: Gök Medrese, Sivas

74