Page 80 - TÜRK İSLAM SANATI 11

4. ÜNİTE

4.1.2. Gazneli Dönemi Sanatı

Türk mimarisinin Karahanlılarda gördüğümüz parlak gelişimi Gaznelilerle devam etmiştir.
Mimarisi, süslemesi ve resmi ile bir yandan Selçuklu bir yandan da Hindistan'daki Türk İslam
sanatını hazırlayan Gazneli sanatı, İslamiyet'ten sonraki Asya Türk sanatının ikinci önemli
dönemini oluşturmuştur. Abbasi Halifeliği’nin doğu sınırında; bugünkü Özbekistan, Türkme-
nistan, Afganistan, Pakistan ve Kuzey Hindistan’a kadar yayılan geniş bir coğrafî alanda kuru-
lan Gazneliler Devleti’nin kültür mirasından geriye pek az örnek kalmıştır. Gazneli adı, ilk
hükûmet merkezi olan Afganistan’daki Gazne şehrinden gelmektedir (Görsel 4.17). Hint ve
İslam dünyalarının buluşma yeri hâline gelen Gazne, Sultan Mahmut zamanında en parlak
devrini yaşamıştır.

Görsel 4.17: Gazne kentinden bir görünüm. Gazneli Dönemi’nden günümüze ula an Sultan III.
Mesut ve Sultan Behram ah’ın in a ettirdiği iki minare
Türk sanatında az da olsa Hint etkilerinin görülmesi ve mimari eserlerde tuğlanın yanında
ahşap, taş ve mermerin de yaygın biçimde kullanılmış olması Gazneli mimarisinin temel
özelliklerindendir. Tuğladan sekiz köşeli yıldız formundaki kaide üzerinde yukarıya doğru
daralan silindirik gövdeleriyle Sultan III. Mesut ve Sultan Behram Şah’a ait iki minare bu çağın
anıtsal mimari örnekleri arasında gösterilebilir (Görsel 4.18).

Görsel 4.18: Sultan III. Mesut Minaresi süslemeleri

77