Page 81 - TÜRK İSLAM SANATI TARİHİ 11

TÜRKİYE SELÇUKLULARI DÖNEMİ SANATI

DERS İÇİ ÇALIŞMA

Aşağıda Türkiye Selçuklular Dönemi’nde inşa edilen eserler ve bu eserlere ait
özellikler verilmiştir. Verilen özelliklerin hangi esere ait olduğunu örnekteki gibi
eşleştiriniz.

» 1251 yılında Vezir Celaleddin Karatay tarafından
Konya’da medrese olarak inşa edilmiştir.
• Kapalı avlulu, tek katlı ve tek eyvanlıdır. Alâeddin Camii
• Taç kapısında mermer, eyvanında çini mozaik
süslemeler yer almaktadır.
» 1204-1206 yıllarında inşa edilen yapı, açık avlulu bir-
birine bitişik iki binadan meydana gelmektedir.
• Anadolu’nun İslami Dönem’e ait en eski hastanesi Gök Medrese
ve dünyanın ilk tıp fakültesidir.
• Güney cephesinde zengin bezemeli ve ihtişamlı
görünümlü taç kapılar yer almaktadır.
» XII. yüzyılın ilk yarısında Konya’da cami olarak inşa
edilmiştir. Gevher Nesibe Dârüşşifâsı
• Avlulu yapının harim bölümünde üç farklı plan tipi
görülmektedir.
• Mihrap önü kubbesi hariç düz çatıyla örtülüdür.
» 1271’de III. Gıyaseddin Keyhüsrev zamanında Sivas’ta Karatay Medresesi
medrese olarak inşa edilmiştir.
• Adını üzerindeki çinilerin renginden almıştır.
• Açık avlulu, tek katlı ve dört eyvanlı olarak inşa
edilmiştir.
• Mukarnas kavsaralı taç kapı zengin süslemelere Beyşehir Kubadabad Sarayı
sahiptir.

METİN ANALİZİ

Aşağıda verilen metni okuyunuz ve soruyu metne göre cevaplayınız.

Anadolu’nun fetih süreci 1071 yılıyla başlatılmasına karşılık vatana dönüşmesi için yaklaşık bir asır-
lık sürece ihtiyaç duyulmuştur. Vatana dönüştürmenin en önemli icraatı bayındırlık alanında or-
taya konulan mimari eserler olmuştur. Çünkü coğrafyadan vatana intikal süreci inşa edilen gayr-ı
menkul eserler sayesinde gerçekleşmiştir. Bu sebeple Anadolu Selçuklularının vatanlaşma süre-
cini XII. yüzyıl ortalarından itibaren takip etmek mümkündür. Bu sürecin en önemli göstergesini
başkent Konya ve çevresinde inşa edilen kurumsal yapılar teşkil etmektedir.

Ahmet Çaycı, Ahmet Yavuzyılmaz, “Anadolu Selçuklu Mimarisi”, Türk İslam Sanatları Tarihi El Kitabı,
s. 217.

Yeni fethedilen bir yerin vatan olması için yapılması gereken öncelikli işler neler
olmalıdır?

79