Page 129 - Konu Özetleri AYT Biyoloji

DÖLLENME, ÜREME SİSTEMİNİN SAĞLIKLI YAPISININ KORUNMASI

Yumurtalık Spermin
gelişimi hazırlanması Birçok çift, yardımcı üreme teknolojileri (ART)
adı verilen uygulamalarla çocuk sahibi olabil-
mektedir. Yumurtanın alınması, vücut dışında
Yumurtalık sperm ile döllenmesi, döllenmiş yumurtanın ya
üretimi
da yumurta-sperm karışımının gelişim için dişi
üreme sisteminde uygun yere yerleştirilmesi
aşamalarını kapsar. İn vitro fertilizasyon tekniği
(IVF) bu tekniklerden biridir. IVF yönteminde di-
Zigot şiye verilen hormonlarla yumurtalıklarda çok sa-
oluşumu yıda folikül geliştirilir. İkincil oositler ile spermlerin
vücut dışında kültür ortamında döllenmesi sağ-
lanır. Döllenmiş yumurtalar en az sekiz hücreli
Embriyonun yapı oluşturduktan sonra annenin rahmine yer-
transfer edilmesi leştirilir ya da daha sonraki gebelik denemeleri
için dondurularak saklanır.
İn vitro fertilizasyon yöntemi

Metafaz II aşamasındaki ikincil oositin sitoplazmasına
tek bir sperm çekirdeği, mikropipet yardımıyla yerleşti-
rilmesi mikroenjeksiyon yöntemi adını alır. Laboratu-
var koşullarında gerçekleştirilen işlemlerde elde edilen
döllenmiş yumurtalar; ısı, nem, oksijen ve karbondioksit
oranları özel olarak belirlenmiş, rahme benzer bir be-
sin ortamında bir süre bekletilir. İlk bölünmeleri geçiren
embriyo, anne rahmine yerleştirilir. Bu in vitro yöntemler
tüp bebek uygulamaları olarak isimlendirilmektedir.
Mikroenjeksiyon

ÜREME SİSTEMİNİN SAĞLIKLI YAPISININ KORUNMASI

Dengeli beslenmek, fiziksel aktiviteler yapmak, tütün
mamullerinden ve alkolden uzak durmak gerekir. Kişi-
sel temizlik kurallarına uyulmalı, pamuklu çamaşır ter-
cih edilerek her gün değiştirilmeli, dış üreme organları
temiz ve kuru tutulmalıdır.
Üreme organlarının yapısı ve şekli ile ilgili gözlemlenen
farklılıklar, kadınların üreme döngüsündeki düzensizlik-
ler gibi durumlar ihmal edilmemeli, uzman bir doktora
gidilmelidir.
Ergenlik ve yetişkinlik dönemlerinde yeterince ve doğru
bilgilendirmenin yapılmaması özellikle cinsel yolla bula-
şan hastalıklar olmak üzere birçok üreme sistemi has-
talığının görülme nedenidir. AIDS, hepatit B, hepatit C,
bel soğukluğu, frengi, genital organ siğili, genital herpes
gibi cinsel yolla bulaşan hastalık risklerine karşı gerekli
tedbirler alınmalıdır.

BİYOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 129