Page 75 - Konu Özetleri AYT Psikoloji

ZEKÂ - KALITIM VE ÇEVRENİN ZEKÂ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ - ZEKÂ TESTLERİ

Zekâ Testleri

Doğrudan gözlenemeyen davranışların ölçülmesinde test ve ölçekler kullanılır. Zekâ da bu doğrudan gözlenemeyen biliş-
sel özelliklerden biri olduğu için test ve ölçeklerle dolaylı olarak ölçülür. Zekâ bölümü anlamına gelen, İngilizce “Intelligence
Quotient” sözcüklerinin kısaltması olan IQ, zekâ ölçü birimi olarak kullanılır. Standartlaşmış zekâ testlerinde ortalama zekâ
puanı 100’dür. Bireyin aldığı puanın ortalamanın neresinde olduğuna bakılarak zekâ düzeyi hakkında bir değerlendirme
yapılır. Zekâ, uzman kişiler tarafından yapılan testlerle ölçülebilir. Ölçümler sonucu belirlenen zekânın rakamsal ifadesi
ancak uzmanlar tarafından doğru yorumlanır.

DİKKAT
Düşük bir zekâ puanı mutlaka düşük bir zekâyı göstermez. Geçici bir duygusal değişken testin sonucunu etkilemiş ola-
bilir. Bunun ayrımını ancak uzman bir psikolog yapabilir. Yapılan ölçümlerle bireyin zekâ düzeyi belirlenir. Elde edilen
sonuçlar, bireye doğru bir tedavi ya da eğitim uygulamak için kullanılır

WISC-r (Viskar) Zekâ Testi: Wechsler Zekâ Testi bireysel olarak uygulanan bir testtir. 4-6, 6-16 ve yetişkinler olmak üzere
üç farklı yaş grubuna uygulanabilir. Sözel ve performans olmak üzere iki bölümden oluşur. Her bölümde altı farklı alt test
bulunur.
Simon-Binet Zekâ Testi: Fransız eğitim sistemi için Alfred Binet (Alfred Bine) ve çalışma arkadaşı Theodore Simon (Te-
odor Simon) tarafından hazırlanan ilk standart zekâ testidir. Test, zorluk derecesi gittikçe artan sorulardan oluşur. Testi
uygulayan uzman, teste ilk sorudan başlar ve çocuğun cevap veremediği soruda testi sonlandırır. Testteki sorular, belli bir
yaştaki normal zekâya sahip çocukların cevaplayabileceği şekilde hazırlanmıştır.
Cattel Zekâ Testi: R.B. Cattel (Ketıl) tarafından geliştirilmiş olan Cattel Zekâ Testi, performans ile zekâ seviyesini kültür-
den bağımsız olarak ölçen bir testtir. Bu testte 4 alt testten, dört ayrı puan elde edilerek kişinin zekâ seviyesi hesaplanır.
4-7 yaş, 7-14 yaş ve 14 yaş üstü bireylere uygulanır. Cattel Zekâ Testi, bireysel ve grup olarak uygulanabilir. Uygun yaş
grubuna göre bireyin kendisine verilen formu belirli bir süre içerisinde yanıtlaması istenir.
Binet-Terman (Törmın) Zekâ Testi: Her yaştan bireye uygulanabilen Binet-Terman Zekâ Testi’nin sözlü, yazılı ve çizime
dayalı aşamaları vardır. Testi yapan kişinin verdiği cevapların %75’inin doğru olması kişinin o yaşın gerektirdiği zekâya
sahip olduğu şeklinde değerlendirilir.

PSİKOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 75