Page 82 - Konu Özetleri AYT Psikoloji

PSİKOLOJİ

KONU BİREYSEL FARKLILIKLAR - KİŞİLİĞİN ÖLÇÜLMESİ
BİREYSEL FARKLILIKLAR - KİŞİLİĞİN ÖLÇÜLMESİ
ÖZETİ
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

Bireysel Farklılıklar
İnsanlar; dış görünüşleri, genetik yapıları, yetişme biçimleri, eğitim düzeyleri, yakın çevrelerinden kazandıkları değer yar-
gıları, zekâ ve yetenekleri, bilgi ve becerileri, görgüleri, alışkanlıkları, ilgi alanları, ihtiyaçları, öğrenme biçimleri ve kişilik
yapıları ile birbirinden ayrılırlar. Bu farklılıklar aslında insanın bireysel bir varlık olduğunun göstergesidir. İnsanların farklı-
lıkları onları biricik ve özel yapar.
Bireysel farklılıkların temelinde kalıtım ve çevrenin etkileri bulunmaktadır. Kalıtımla gelen göz, ten, saç rengi gibi özellik-
ler her insanda farklıdır. Çevreden kaynaklı bireysel farklılıklar ise anne baba tutumlarından, bireyin çevresinde bulunan
insanlardan, içinde yaşadığı toplum ve kültürden, doğum sırasında yaşadıklarından, sosyoekonomik düzeyden, çocuk
bakım uygulamalarından kaynaklıdır. Ayrıca boy ve kilo gibi gelişimle ilgili özellikler ise hem kalıtım hem de çevrenin etkisi
ile şekillenir.
Bireyler arasındaki sosyal, duygusal, fiziksel, bilişsel farklılıklar; topluma, dünyaya, kültüre çeşitlilik katar. İnsanlar bu fark-
lılıklara saygı duyar ve birbirlerini oldukları gibi kabul ederse aralarındaki iletişim, sevgi, saygı, hoşgörü daha güçlü olur.
Bu da birey ve toplum yaşamında barışı, hoşgörüyü ve refahı artırır.

Kişiliğin Ölçülmesi
Kişilik testleri, bireyin kişilik özelliklerini ve davranış biçimlerini belirlemeye ve çözümlemeye yarayan testlerdir. Bu testler,
bir uzman tarafından uygulanıp yorumlandığında anlam kazanan araçlardır. Kişilik testleri eğitsel, mesleki ve rehberlik
alanlarının tümünde kullanılsa da kişisel ve sosyal alanda daha çok tercih edilir. Kişilik testleri uyum sorunu yaşayan,
psikolojik desteğe ihtiyacı olan bireyleri tespit edip bu bireylere doğru tanı koyulmasına kaynaklık eder. Ayrıca kimin hangi
mesleğe uygun olduğunu belirlemek amacıyla da kullanılır.
Kişiliğin Ölçülmesinde Kullanılan Teknikler
1) Otobiyografi: Bireyin öz yaşam öyküsünün kendisi tarafından yazılı olarak anlatılması tekniğine otobiyografi denir.
Otobiyografide birey, geçmiş ve şimdiki yaşantısı ile geleceğe ilişkin planlarını yazılı olarak anlatır. Otobiyografi ser-
best ve planlı olmak üzere iki şekilde yazdırılabilir. Serbest yazımda bireye hiçbir yönlendirme yapılmaz. Sadece “Ken-
dinizi tanıtan bir kompozisyon yazınız.” şeklinde bir yönerge sunulur. Planlı yazımda ise kişiye bazı konular verilerek
sınırlandırma ve yönlendirme yapılır.
82 MEBİ KONU ÖZETLERİ PSİKOLOJİ - AYT