Page 50 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji

SOSYOLOJİ

KONU
ÖZETİ TOPLUMSAL DEĞİŞME VE KÜLTÜR
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT

TOPLUMSAL DEĞİŞME

Pek çok toplumsal ilişkinin ve davranışın arkasında onların oluşumlarına yol açan kültürel kodlar söz konusudur. Bu kül-
türel kodlar, bireyin ve toplumun hareket rotalarını belirleyen bir pusula işlevi görmektedir. Bu nedenle de kültür ve onun
bileşenleri, toplumsal değişmeyi anlamak için çok önemlidir. Toplumsal değişmede maddi kültür ögeleri (binalar, araç ve
gereçler, teknolojik ürünler vb.) ile manevi kültür ögeleri (değerler, fikirler, normlar, inançlar vb.) belirleyicidir. Bunlardaki
herhangi bir değişim, toplumsal hayatın da değişimine yol açar. Örneğin maddi kültür ögesi olarak kabul edilen televizyon;
toplumların değer, inanç, norm vb. manevi kültür ögelerinde değişime yol açmıştır.
KÜLTÜREL FARKLILIKLAR
Her toplumun ortak bir kültürü vardır. Ancak aynı toplum içindeki insanlar; ortak geçmiş, yaşanılan bölge, ırk, etnik köken,
din, ekonomik uğraş alanları ve sosyoekonomik statüye göre farklı kültürlere sahiptir. Kültürel farklılıklara müsamahayla
bakılması toplumsal yaşamın hem zenginliğini hem de bütünlüğünü sağlayacaktır. Özellikle kitle iletişim araçlarının yay-
gınlaşması, ulaşım olanaklarının çeşitlenmesi, küreselleşme gibi faktörler farklı kültürlerin birbiriyle daha fazla temas ede-
bilmesine olanak sağlamıştır. Farklı kültürlerin birbiriyle teması, kimi durumda kültürlerin zenginleşmesine kimi durumlarda
ise bazı kültürel alışkanlıkların yok olmasına sebep olabilir. Bu açıdan farklı kültürlerin temasının hem olumlu hem olumsuz
sonuçları vardır.
KÜLTÜR EMPERYALİZMİ VE KÜLTÜREL YOZLAŞMA
Kültür emperyalizmi emperyalist bir ülkenin kendi kültürünü, sömürdüğü veya sömürmek istediği ülkeye aşılamasına
yönelik kültürel müdahaleleridir. Özellikle ekonomik üstünlüğü elinde bulunduran ülkeler, küreselleşmenin de etkisiyle
ekonomik faaliyet yürüttükleri ülkelerde, kendi kültürlerini doğrudan ya da dolaylı olarak empoze edebilir. Bu olay, kültürün
her alanı için geçerlidir. Sömüren ülke kendi inançlarının ve değerlerinin yanı sıra maddi kültürünü de sömürdüğü ülkeye
ihraç eder.

50 MEBİ KONU ÖZETLERİ SOSYOLOJİ - AYT