Page 55 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji
P. 55
SOSYOLOJİ
KONU TOPLUMSAL GELİŞME VE TOPLUMSAL GELİŞMENİN ÖGELERİ
ÖZETİ TOPLUMSAL BÜTÜNLEŞME - TOPLUMSAL ÇÖZÜLME
AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT AYT
TOPLUMSAL GELİŞME VE TOPLUMSAL GELİŞMENİN ÖGELERİ
TOPLUMSAL GELİŞME
Toplumsal gelişme, toplumun üyelerinin temel insani ihtiyaçlarını karşılamaya, vatandaşların ve toplulukların yaşam
kalitelerini geliştirmeye ve sürdürmeye imkân sağlayan temel yapı taşlarını kurma ve tüm bireylere tam potansiyellerine
ulaşmaları için ortam yaratma kapasitesidir. Toplumsal gelişme kavramı çoğu zaman ekonomik kalkınma, ekonomik büyü-
me ve ilerleme kavramlarıyla eş tutulur. Diğer taraftan toplumsal gelişmenin en önemli göstergesinin ekonomik zenginlik
değil insan hayatının her açıdan gelişmesi olduğunu öne süren bir insani gelişme kuramı vardır. Buna göre insani gelişme
için demokrasi ve hukukun üstünlüğü ile birlikte eğitim, sağlık, barınma gibi koşulların insana yaraşır olması gerektiğini
öne sürmüştür.
TOPLUMSAL GELİŞMENİN TEMEL ÖGELERİ
Ekonomik Büyüme ve Kalkınma
Toplumsal gelişmenin ölçütü ekonomik büyüme ve kalkınmadır. Gelişmiş ülkeler, ekonomik olarak kalkınmış ülkelerdir. Bu
ülkelerin kalkınmış olmalarındaki temel ölçüt olan kişi başına düşen gayrisafi millî hasılanın artması toplumsal gelişmenin
en önemli göstergesidir.
DİKKAT
Gayrisafi millî hasıla, bir ülke vatandaşlarının bir yıl için ürettikleri toplam mal ve hizmetlerin, belli bir para birimi karşılı-
ğındaki değerinin toplamıdır.
Tabakalaşma ya da Sınıflı Toplum
Gelişmiş her toplum üst ve alt tabakalar arasındaki orta tabakayı çeşitli politikalarla güçlü tutmaya çalışır. Böylece daha
eşitlikçi bir toplum yapısı sağlanır.
HATIRLAYALIM
Toplumsal tabakalaşma; toplumu oluşturan birey ve grupların gelir, servet, iktidar, makam, konut, hayat tarzı, tüketim
alışkanlıkları gibi ölçütlerle hiyerarşik olarak sıralanmasıdır.
Demokrasi ve Hukukun Üstünlüğü
Toplumsal gelişme sadece ekonomik kalkınma ve ekonomik büyüme ile eş tutulamaz. Ekonomik olarak kalkınmış ancak
demokrasi, hukuk, özgürlük vb. kavramların benimsenmediği ülkeler gerçek bir toplumsal gelişme örneği ortaya koymuş
sayılmazlar. Bu sebeple gelişmişlik için hukuk ve demokrasinin üstünlüğü çok önemlidir.
SOSYOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 55