Page 51 - Konu Özetleri AYT Sosyoloji
P. 51
TOPLUMSAL DEĞİŞME VE KÜLTÜR
Kültürel yozlaşma, yabancı kültürlerin olumsuz etkisi ve toplumun kendi öz değerlerine yeterince sahip çıkmaması so-
nucu meydana gelen kültürel bozulmadır. Yeme içme alışkanlıklarından giyim tarzına, değerlerden normlara kadar birçok
alanda egemen kültürün benimsenmesi; yerel kültürel değerlerin terk edilmesine, benliklerinden uzaklaşmasına ve kültürel
yozlaşmanın ortaya çıkmasına sebep olabilir.
KÜLTÜREL GECIKME
Kültür, maddi ve manevi kültür unsurlarından oluşmaktadır. Toplumsal değişme sürecinde kültürün maddi ögeleri manevi
ögelerinden daha hızlı değişmektedir. Amerikalı sosyolog William Fielding Ogburn (Vilyım Fiılding Ogbörn) tarafından
ortaya atılan kültürel gecikme kavramı, manevi kültür ögelerinin (değer,inanç,norm vb.) maddi kültür (giyim kuşam, araç,
buluş ve icatlar vb.) ögelerine kıyasla daha yavaş değişmesidir. Örneğin cep telefonları bir kültür unsuru olarak yaşamla-
rımızın ortasındadır. Ancak cep telefonu kullanmadaki görgü kuralları hâlâ tam olarak yerleşmemiş durumdadır. Özellikle
maddi kültürün temel ögesi olan teknolojik gelişim, manevi kültürden daha hızlı değişir. Manevi kültürün maddi kültüre
uyum sağlayamaması birtakım toplumsal sorunların ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bunun yanı sıra manevi kültürün;
maddi kültüre uyum sağlayamaması, manevi kültürün maddi kültürü onaylamaması sonucunda kültürel gecikme ortaya
çıkabilir.
SOSYOLOJİ - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 51