Page 30 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı

HALK ŞİİRİ 1

TÜRKÜ
• Kendine özgü bir ezgi ile söylenen anonim halk edebiyatı nazım şeklidir.
• Türkü asıl sözlerinin bulunduğu “bent” ve her bendin sonunda tekrarlanan “kavuştak” adlı bölümlerden oluşur.
• Bentler ve kavuştaklar kendi aralarında uyaklıdır.
• Daha çok 7’li, 8’li, 11’li hece ölçüleri kullanılır.
• Ezgilerine göre divan, bozlak, hoyrat, kayabaşı gibi isimler alır.
• Aşk, özlem, ayrılık, gurbet, yiğitlik, ölüm gibi temalar işlenir.

Kızılırmak Türküsü

Altı kardeş idik bindirdik ata
Hürü'yü yolladık üç köyden öte
Kızılırmak’a varınca oldu bir hata
Bent
Köprüye varınca köprü yıkıldı
Üç yüz atlı birden suya döküldü
Nice yiğitlerin beli büküldü

Nettin Kızılırmak allı gelini
Gelini gelini benim yârimi
Kavuştak
Nettin Kızılırmak allı gelini
Gelini gelini benim yârimi

NİNNİ AĞIT

Çocukların ağlamasını durdurmak ya da Ölen bir kişinin arkasından söylenen ve
onları uyutmak için söylenen şiirlerdir. ölümünden duyulan acıyı anlatan şiirlerdir.

Nenni deyem beşiğine Ecel tuzağını açamaz mısın
Güneş değdi eşiğine Açıp da içinden kaçamaz mısın
Büyüdüğünü görende Azad eyleseler uçmaz mısın
Gül serem beşiğine Kırık mı kanadın kolların hani
Uyusun da büyüsün nenni
Sen de Hıfzi gibi tezden uyandın
Tıpış tıpış yürüsün neni
Uyandın da taş yastığa dayandın
Aslı Hanım gibi kavruldun yandın
Yeller mi savurdu küllerin hani

30 MEBİ KONU ÖZETLERİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT 30