Page 35 - Konu Özetleri AYT Türk Dili ve Edebiyatı

HALK ŞİİRİ 1

VARSAĞI

Yürü bire Pınarbaşı
• Güneydoğu Anadolu’da yaşayan Varsak boyu Acap karın kalktı m'ola
ozanlarınca söylenen şiirlerdir.
Boynu uzun tor sunalar
• Nazım birimi, uyak örgüsü semai ile aynıdır. Su yoluna çıktı m'ola
Semaiden ayrılan yönü “bre, hey, behey” gibi
seslenmelere yer vermesidir.
• Tema yönüyle koşma ve semaiye benzer, sema- Tez gelir Kaynar'ın yazı
iden ezgisi yönüyle ayrılır. Varsağılarda yiğitçe ve Hoş akar Munzur'un özü
sert bir eda vardır.
Koc Irmak tutardı buzu
Garbi değdi söktü m'ola

DESTAN

• Âşık tarzı halk şiirinin en uzun nazım biçimidir. Genç Osman dediğin bir küçük aslan
• Toplumu yakından ilgilendiren savaş, kıtlık, Bağdat’ın içine girilmez yastan
deprem, yangın, salgın hastalık gibi ciddi olayları Her ana doğurmaz böyle bir aslan
konu alan destanlar dışında mizahi destanlar da
vardır. Allah Allah deyip geçer Genç Osman
• Genellikle hece ölçüsünün 11’li kalıbı ile yazılır,
bunun yanında 8’li hece ölçüsüyle yazılan destan- Bağdat’ın kapısın Genç Osman açtı
lar da vardır.
Düşmanın cümlesi önünden kaçtı
• Dörtlük nazım birimi ile oluşturulur, dörtlük sayı-
sında bir sınırlama yoktur. Kelle koltuğunda üç gün savaştı
Allah Allah deyip geçer Genç Osman
• Uyak örgüsü koşma, semai gibi nazım biçimleriyle
aynıdır.

35 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - AYT MEBİ KONU ÖZETLERİ 35