Page 135 - Öğretim Programı Okuryazarlığı Öğretmen Rehber Kitabı

EK 2: Türk Dili ve Edebiyatı 10 (İlahi) Ders Planı Örneği Öğretim Programı Okuryazarlığı

İlahi türüne ait diğer özellikler, yukarıda verilen “Metin ve Türle İlgili Açıklamalar” bölümünden hareketle aşa-
ğıdaki kılavuz sorularla öğrencilere buldurulur.
1. İlahide kullanılan diğer şekil özellikleri hangileridir? Açıklayınız.
2. İlahilerde işlenen farklı temalara örnek veriniz.
3. İlahiye başka hangi adlar verilir?
4. İlahi türüyle tanınan şairler kimlerdir?
5. Tekke tasavvuf edebiyatı terimleri nelerdir?
Ödev 1
Öğrenciden “Türk Dili ve Edebiyatı 10 Halk Edebiyatı Dinî Tasavvufi Halk Edebiyatı Konu Anlatım Videosu'nu
“https://ders.eba.gov.tr/ders/proxy/VCollabPlayer_v0.0.944/index.html#/main/curriculumResource?resour-
ceID=97ddc1139aed4dc3439538799642d364&resourceTypeID=3&loc=-1&showCurriculumPath=true” linkinden
izlemesi ve yeni bilgileri derste öğrendiği bilgilerle karşılaştırması istenir.
Ödev 2
Türk Dili ve Edebiyatı 10 Ders Kitabı’nın 96-97. sayfalarındaki Yunus Emre’nin biyografisi okunur.
YUNUS EMRE (1240?-1320): XIII. yüzyılın ikinci yarısı ile XIV. yüzyılın başlarında yaşayan Yunus Emre, Türk
edebiyatının önemli şairlerindendir. Doğumu, ölümü, doğum yeri gibi bilgiler kesin olarak belli değildir. Ancak
3-AÇIKLAMA rese öğrenimi gördüğünü, felsefe ve tefsir gibi dinî ilimlerde bilgili olduğunu göstermektedir. Sanatçının he-
eserlerinden hareketle bu konuyla ilgili bazı bilgilere ulaşılmaktadır. Şiirleri üzerinde yapılan araştırmalar med-

cenin yanında aruz ölçüsünü de kullanması, onun divan şiirine de yakın olduğunun göstergesidir. Yunus Emre,
mutasavvıf birisidir. Mürşidi Tapduk Emre’dir. Şiirlerinin konusunu din ve tasavvuftan alan sanatçı, bütün mu-
tasavvıfların tasavvufla ilgili benimsediği ortak duygu ve düşünceleri özgün bir dille anlattı. Şiirlerinde olabil-
diğince sade, samimî bir dil kullandı. Bunun yanı sıra yaşadığı dönemin Türkçesinde var olan ve halk tarafından
kolaylıkla anlaşılabilen Arapça, Farsça kelimelere de eserlerinde yer verdi. Bu durum, Yunus Emre’nin tasavvuf
düşüncesini kolaylıkla anlatmasını ve ününün geniş bir coğrafyaya yayılmasını kolaylaştırdı. Şiirleri, çok kolay
gibi görünüp aksine anlam derinliği ve anlam yoğunluğu içeren (sehl-i mümteni) tarzdadır. Ayrıca İslami un-
surlarla yerel unsurları şiirlerinde birleştirme konusunda oldukça başarılıdır. Ölümünden sonra pek çok şair ve
yazarı etkileyen sanatçının Risaletü’n-Nushiyye (Nasihatler Kitabı) ve Divan olmak üzere iki önemli eseri vardır.
Öğrencilerden İslam Ansiklopedisi’nin genel ağ sayfasından Yunus Emre ile ilgili maddeyi okumaları istenir.
Öğrencilerden biri, Yunus Emre’nin hayata bakışını yansıtan üç dakikalık bir monolog hazırlaması için görev-
lendirilir.
https://islamansiklopedisi.org.tr/yunus-emre
Ödev 3
Türk Dili ve Edebiyatı 10 Ders Kitabı’ndaki “İlahî aşkı konu edinen diğer tasavvuf sanatçılarını araştırınız. Bul-
duğunuz isimleri yazıp sınıfta paylaşınız.” araştırma konusuyla ilgili olarak birkaç öğrenciden diğer tasavvuf
sanatçılarının (Hoca Ahmed Yesevî, Hacı Bektaş Veli, Mevlânâ, Şeyh Gâlip) tasavvuf anlayışlarını yansıtan iki
dakikalık monologlar hazırlamaları istenir.

Öğrencilerin, hazırlayacakları monologlarla üretkenliklerinin ortaya çıkması sağlanarak yaratıcı düşünme becerilerinin ge-
liştirilmesi amaçlanmıştır.

Öğrenciden bağımsız öğrenme, yaratıcı düşünme ve araştırma becerisi ile sorumluluk değerini kazanması ve geliştirmesi
beklenmektedir. Verilen araştırma görevi doğrultusunda öğrencilerin kendi bireysel farklılıkları çerçevesinde ilerlemeleriyle
bireysel öğrenmeler gerçekleştirmelerine olanak sağlanarak bağımsız öğrenme becerilerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır.
Öğrencilerin, eski ve yeni bilgiyi karşılaştırarak yeni bilgiye anlam kazandırmasına yardımcı olunur. Böylece öğrencinin
yorum yaparak çıkarımda bulunma becerisini geliştirmesi amaçlanmıştır.
Etkinlik sonrasında öğrenciye konu ile ilgili araştırma görevi verilmesinin öğrencinin araştırma becerisinin gelişmesine
katkıda bulunması beklenmektedir. Bu görev, sorumluluk değeri ile bağlantılı olup öğrencilerin verilen görevi yerine
getirmesi ile sorumluluk değeri ve alışkanlığı kazanması da amaçlanmıştır.

133 133